Sự cố công trình giao thông gần đây, như sụt lún tại cầu Hòa Bình, tỉnh Tây Ninh, và nứt trên quốc lộ 14 qua tỉnh Đăk Nông, khiến nhiều người đặt câu hỏi về nguyên nhân và trách nhiệm.
Sụt lún tại cầu Hòa Bình
Sáng 11/5, đoạn đường dẫn tại mố B cầu Hòa Bình bất ngờ bị sụp lún trên chiều dài 35-40m, độ sâu khoảng 3m. Thời điểm xảy ra vụ sụt lún có 1 ô tô và 2 xe máy đang lưu thông, vụ việc khiến 5 người bị thương phải đưa đi cấp cứu.
UBND huyện Châu Thành cho biết, nguyên nhân ban đầu có thể do túi bùn cục bộ dưới nền đường bị trượt, gây sụt lún nền móng và mặt đường. Cầu được thi công từ tháng 6/2024, và đã được bàn giao, khai thác vào ngày 22/4, vượt tiến độ 1,5 tháng.
Hiện trường vụ sụt lún đầu cầu Hòa Bình
Tháng 8/2023, quốc lộ 14 đoạn qua TP. Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông nứt kéo dài hơn 50m, rộng 5cm. Sau hơn 1 năm, vị trí hư hỏng lan rộng 300m, sụt lún sâu nhất 5m. Tháng 8/2024, Sở Giao thông vận tải Đắk Nông công bố kết quả kiểm định sự cố xảy ra do địa hình đồi núi dạng bát úp, chia cắt, diện thu nước rộng; địa chất thủy văn bất lợi.
Trao đổi về sự cố đứt gãy, sụt lún các công trình giao thông, PGS,TS. Trần Chủng – nguyên Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng – nhận định, đây là một bài toán kỹ thuật khó liên quan đến năng lực thiết kế, năng lực thi công, kinh nghiệm thực tế và hiểu biết về địa chất công trình, địa chất thủy văn của từng địa phương.
PGS,TS. Trần Chủng
Xác Định Lỗi và Trách Nhiệm
Theo PGS,TS. Trần Chủng, vấn đề khảo sát địa chất, địa chất thủy văn, địa hình, địa mạo trong thiết kế là vô cùng quan trọng. Do đó, phải đầu tư hơn nữa cho công tác khảo sát trước khi khởi công dự án.
“Sự việc công trình sụt lún vừa qua là hồi chuông cảnh báo để chúng ta phải có kế hoạch theo dõi các công trình quốc lộ, cao tốc đang khai thác để phát hiện các dấu hiệu lún sụt (nếu có) để có biện pháp khắc phục kịp thời,” ông Chủng nêu quan điểm.
Tình trạng sụp lún trên quốc lộ 14
Đối với các sự cố sụt lún, hư hỏng, PGS,TS. Trần Chủng nhấn mạnh phải tìm ra nguyên nhân về mặt kỹ thuật để đánh giá được là lỗi do đâu và do ai. “Trên cơ sở nguyên nhân về mặt kỹ thuật của những sự cố chúng ta có thể phân định được trách nhiệm liên quan của đơn vị thiết kế, thi công hay là đơn vị quản lý khai thác vận hành,” ông nói.
Phân Cấp Công Trình và Rà Soát Năng Lực
PGS,TS. Trần Chủng cho rằng chủ trương phân cấp về cho địa phương là cần thiết, tuy nhiên phải có sự đánh giá về năng lực của địa phương và lãnh đạo địa phương. “Phải đưa ra điều kiện cần và đủ để địa phương được phân cấp phải đáp ứng,” ông nói.
Ông Chủng đề nghị Nhà nước chủ động giao các công trình giao thông trọng điểm cho doanh nghiệp tư nhân thực hiện. “Vai trò của các doanh nghiệp tư nhân đã được cải thiện rất rõ nét trong lĩnh vực hạ tầng giao thông,” ông đánh giá.
Chủ trương phân cấp công trình về địa phương