Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một trong những công nghệ then chốt trên toàn cầu, Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng với nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Theo báo cáo mới đây về nền kinh tế AI2025 do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản công bố, quy mô thị trường AI của Việt Nam năm 2024 dự kiến đạt khoảng 750 triệu USD. Đặc biệt, tốc độ tăng trưởng hằng năm của lĩnh vực này được dự báo đạt 15-18%, cao hơn đáng kể so với mức trung bình toàn cầu (~12%).
Lĩnh vực tài chính – ngân hàng (Fintech) đang dẫn đầu trong việc ứng dụng AI tại Việt Nam, tiếp theo là giáo dục trực tuyến, chăm sóc sức khỏe và thương mại điện tử. Sự phát triển mạnh mẽ của AI tại Việt Nam không chỉ mang lại lợi ích trong nước mà còn trên toàn cầu, nhờ vào đội ngũ nhân lực trẻ đang tăng nhanh cả về số lượng và chất lượng. Tại NIC, có tới hai phần ba số doanh nghiệp khởi nghiệp đang theo đuổi các cơ hội từ AI trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Việt Nam hiện có 765 startup AI và ML (học máy), chiếm khoảng một phần tư tổng số startup thuộc các ngành công nghệ tại Việt Nam. Điều này đã giúp Việt Nam đứng thứ hai về số lượng startup AI ở Đông Nam Á, chỉ sau Singapore. Theo Bảng Chỉ số AI Thế giới của WIN mới công bố, Việt Nam đã ghi dấu ấn khi xếp hạng thứ 6 trong tổng số 40 quốc gia và vùng lãnh thổ, đạt 59,2 điểm trên thang điểm 100. Đáng chú ý, Việt Nam hiện xếp thứ 3 thế giới về mức độ tin tưởng vào AI và đứng thứ 5 về mức độ chấp nhận công nghệ này.
Dự báo quy mô nền kinh tế AI của Việt Nam có thể đạt 120-130 tỷ USD vào năm 2040. Để đạt được mục tiêu này, vai trò của cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được coi là một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế này. Do đó, việc xây dựng chính sách hỗ trợ để ươm tạo kỳ lân AI là hết sức cần thiết. Các chính sách này nên hướng tới hỗ trợ các nguồn lực về chuyên gia, xây dựng các chương trình ươm tạo, hỗ trợ xây dựng cơ sở dữ liệu đủ mạnh, phát triển thị trường, kết nối… giữa các doanh nghiệp, tổ chức và cơ quan nghiên cứu.
Nhìn chung, sự phát triển của AI tại Việt Nam đang là một triển vọng sáng với nhiều tiềm năng và cơ hội. Tuy nhiên, để thực sự trở thành một trong những trung tâm AI hàng đầu trên thế giới, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI một cách hiệu quả. Đồng thời, việc xây dựng một hệ sinh thái hỗ trợ cho sự phát triển của AI, bao gồm cả chính sách và cơ sở hạ tầng, cũng là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu này. Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) và các tổ chức liên quan đang tích cực làm việc để hiện thực hóa mục tiêu này, hứa hẹn một tương lai tươi sáng cho nền kinh tế AI của Việt Nam.