Ngày 24/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp yêu cầu các địa phương giải tán các trại vô gia cư và chuyển những người này đến các trung tâm điều trị sức khỏe. Động thái này được cho là sẽ làm trầm trọng thêm vấn đề vô gia cư tại Mỹ.
Sắc lệnh này yêu cầu Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Pam Bondi xem xét lại các tiền lệ pháp lý và thỏa thuận pháp lý hiện hành ở cấp bang và liên bang. Những tài liệu này vốn hạn chế hoạt động của chính quyền địa phương trong việc dẹp bỏ các trại vô gia cư. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ ràng về cách thức mà bà Bondi sẽ thực hiện nhiệm vụ này.
Tổng thống Trump cho rằng những người sống trong các trại vô gia cư nên được chuyển đến các cơ sở điều trị các vấn đề về sức khỏe tâm thần và nghiện ngập. Tuy nhiên, ông không đề cập đến kế hoạch mở rộng các trung tâm điều trị hay cung cấp nhà ở lâu dài cho họ.
Nhiều tổ chức bảo vệ người vô gia cư đã lên án sắc lệnh này. Họ cho rằng việc kết hợp sắc lệnh với việc cắt giảm ngân sách cho nhà ở và y tế sẽ làm gia tăng tình trạng vô gia cư. Các tổ chức khác cảnh báo rằng sắc lệnh có thể hình sự hóa tình trạng vô gia cư bằng cách ép người dân rời khỏi đường phố mà không có bảo đảm về nhà ở, từ đó khiến khủng hoảng thêm trầm trọng.
Các chuyên gia cho rằng cuộc khủng hoảng vô gia cư ở Mỹ bắt nguồn từ việc đóng cửa các bệnh viện tâm thần trong thập niên 1960-1970 để chuyển sang hình thức chăm sóc cộng đồng. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này chưa bao giờ được tài trợ đầy đủ hoặc thực hiện hiệu quả, khiến nhiều người mắc bệnh tâm thần nghiêm trọng không được chăm sóc hoặc không có nhà ở.
Một số nguyên nhân khác cũng góp phần vào cuộc khủng hoảng gồm tình trạng thiếu nhà ở giá rẻ nghiêm trọng, tỷ lệ nghèo đói gia tăng và việc cắt giảm các chương trình hỗ trợ nhà ở công cộng. Việc giải quyết tình trạng vô gia cư sẽ đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện và nhân đạo hơn.
Đại diện của các tổ chức từ thiện và các chuyên gia trong lĩnh vực này cho rằng cần phải có một kế hoạch đồng bộ, bao gồm việc cung cấp nhà ở tạm thời, hỗ trợ y tế và tìm kiếm cơ hội việc làm để giúp người vô gia cư ổn định cuộc sống. Chính phủ cần phối hợp với các tổ chức phi lợi nhuận và cộng đồng để triển khai các chương trình hỗ trợ hiệu quả.
Trong khi đó, một số thành phố tại Mỹ đã triển khai các chương trình hỗ trợ người vô gia cư với kết quả khả quan. Chẳng hạn, thành phố Seattle đã triển khai chương trình “Nhà ở đầu tiên” (First Place), cung cấp nhà ở giá rẻ và hỗ trợ dịch vụ xã hội cho người vô gia cư. Các chương trình tương tự cần được nhân rộng trên toàn quốc để giải quyết tình trạng vô gia cư một cách bền vững.