Thị trường nông sản trong ngày hôm nay cho thấy sự ổn định trên nhiều mặt hàng, với một số biến động nhẹ ở các mặt hàng cụ thể. Tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, giá lúa các loại đang duy trì ở mức ổn định, không có nhiều biến động.

Cụ thể, giá lúa IR 50404 (tươi) hiện đang dao động trong khoảng 5.700 – 5.900 đồng/kg. Các loại lúa khác như Nàng Hoa 9 đang được giao dịch ở mức 6.000 – 6.200 đồng/kg, trong khi lúa Đài Thơm 8 (tươi) có giá từ 6.100 – 6.200 đồng/kg. Ngoài ra, lúa OM 18 (tươi) và lúa OM 5451 (tươi) cũng đang được bán ở mức 6.000 – 6.200 đồng/kg và 5.900 – 6.000 đồng/kg tương ứng.

Về mặt hàng gạo, giá gạo nguyên liệu xuất khẩu IR 504 đã tăng nhẹ 50 đồng/kg, hiện ở mức 8.500 – 8.600 đồng/kg. Ngược lại, giá gạo nguyên liệu 5451 lại giảm 200 đồng/kg, xuống mức 9.500 – 9.700 đồng/kg.

Trong khi đó, giá cà phê trong nước tại khu vực Tây Nguyên trong ngày hôm nay đã giảm nhẹ so với ngày trước đó, với mức giá dao động trong khoảng 99.200 – 99.500 đồng/kg. Cụ thể, tại các tỉnh như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Gia Lai, giá cà phê đã giảm từ 400 đến 600 đồng/kg.

Mặt hàng tiêu trong nước đang duy trì ổn định, với giá tiêu tại các tỉnh như Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng, TP. Hồ Chí Minh và Đồng Nai đang ở mức 139.000 – 140.000 đồng/kg.

Tổng quan lại, thị trường nông sản trong ngày hôm nay nhìn chung ổn định trên nhiều mặt hàng, với một số biến động nhẹ ở mặt hàng gạo và cà phê. Tuy nhiên, giá tiêu và nhiều loại lúa gạo vẫn duy trì ở mức ổn định, không có nhiều thay đổi.

Chính phủ đã thực hiện việc sửa đổi Nghị định 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh và xuất khẩu gạo, với kỳ vọng tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và lành mạnh. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả của chuỗi giá trị lúa gạo và tăng thu nhập cho nông dân. Sau 7 năm triển khai, Nghị định 107 đã có tác động tích cực đến hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo. Tuy nhiên, quá trình thực thi cũng đã bộc lộ một số vấn đề cần được sửa đổi.

Năm 2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 01/2025/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 107 về kinh doanh và xuất khẩu gạo. Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho biết, Bộ Công Thương đã nhiều lần họp và tổ chức hội thảo để lấy ý kiến về dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 107. Qua đó, Bộ đã cập nhật và điều chỉnh các quy định để phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và xuất khẩu gạo.

Lúa gạo là ngành sản xuất quan trọng của Việt Nam, tạo sinh kế cho hàng chục triệu nông dân. Những năm qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong sản xuất lúa gạo, góp phần bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và giữ vững vị trí là một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, ngành hàng lúa gạo Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là khó khăn nội tại về chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa gạo thiếu tính bền vững.

Giới chuyên gia nhận định, vấn đề cốt lõi là tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác điều hành xuất khẩu gạo, thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo hàng hóa cho người dân với giá có lợi nhất. Để mở rộng thị trường xuất khẩu, TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương), cho rằng ngành lúa gạo Việt Nam cần dịch chuyển mạnh mẽ sang các dòng sản phẩm có giá trị gia tăng cao như gạo hữu cơ, gạo thơm, gạo Japonica sạch, phát thải thấp.

Xuất khẩu gạo đang đối diện với những quy định kỹ thuật ngày càng khắt khe từ các nước nhập khẩu. Việc Nhà nước và các hiệp hội, ngành hàng chủ động đàm phán cấp Chính phủ, xây dựng hàng rào kỹ thuật ngược và hỗ trợ doanh nghiệp bằng các công cụ phòng vệ thương mại sẽ giúp tạo ‘lá chắn’ bảo vệ cho hạt gạo Việt. Theo trang thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, Bộ và các địa phương đang đẩy nhanh việc thực hiện Đề án 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp để có nguồn cung gạo chất lượng cao và bền vững.

Giới chuyên gia dự báo, xuất khẩu gạo năm 2025 sẽ giảm cả lượng và giá so với năm 2024. Vì vậy, việc duy trì thị phần tại các thị trường truyền thống, tập trung vào phân khúc chất lượng cao được xem là giải pháp then chốt để giữ vị thế của gạo Việt. Trong hơn 1 tháng qua, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam luôn duy trì đà tăng nhẹ. Gạo Việt Nam giữ được giá xuất khẩu cao nhờ lợi thế gạo thơm và gạo chất lượng cao chiếm tỷ trọng lớn.

Tuy nhiên, 2 tháng đầu năm 2025, giá gạo xuất khẩu liên tục giảm đã tác động mạnh đến thị trường lúa gạo trong nước. Do vậy, việc thực hiện các giải pháp kiểm soát thu mua, dự trữ, xuất khẩu gạo góp phần làm lành mạnh thị trường cấp thiết hơn bao giờ hết. Bộ Công Thương cũng như các cơ quan chức năng khác cần tiếp tục theo dõi sát sao tình hình và đưa ra các giải pháp phù hợp để hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân.

Xuất khẩu gạo của Việt Nam đang đối mặt với một nghịch lý đáng lo ngại trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động. Mặc dù bán được nhiều gạo hơn, nhưng lại thu về ít tiền hơn. Đây là một thực trạng đáng báo động, cho thấy những thách thức sâu sắc trong việc nâng tầm giá trị hạt gạo Việt trên trường quốc tế.

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 4,9 triệu tấn, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu lại giảm 12,2%, chỉ còn 2,54 tỷ USD. Kéo theo đó, giá gạo xuất khẩu bình quân cũng đã giảm mạnh 18,4%, xuống mức 517,5 USD/tấn.

Tình trạng bán nhiều, thu ít trong xuất khẩu gạo không phải là vấn mới, mà là hệ quả kéo dài từ những hạn chế mang tính cấu trúc của ngành. Một trong những nguyên nhân cốt lõi là việc Việt Nam vẫn chủ yếu xuất khẩu gạo thô – loại sản phẩm có giá trị gia tăng thấp, khó cạnh tranh bằng chất lượng hay thương hiệu mà chủ yếu dựa vào giá rẻ. Bên cạnh đó, thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế còn khá mờ nhạt.

Trong bối cảnh ngành lúa gạo đối mặt nhiều thách thức, Việt Nam đang từng bước chuyển mình theo hướng chiến lược hơn, hướng tới phát triển bền vững và gia tăng giá trị. Nổi bật là xu hướng sản xuất gạo xanh phát thải thấp – được ví như tấm hộ chiếu xanh đưa nông nghiệp Việt ra thế giới. Đây là dòng sản phẩm tiên phong đáp ứng đúng xu hướng tiêu dùng thân thiện môi trường, đặc biệt tại các phân khúc cao cấp, và hiện Việt Nam là quốc gia duy nhất sở hữu sản phẩm này, tạo ra lợi thế cạnh tranh đáng kể trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia.

Ngành lúa gạo Việt Nam đang ở một ngã rẽ quan trọng – nơi viên ngọc thô cần được mài giũa thành sản phẩm có giá trị cao. Hành trình này đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt giữa Chính phủ, doanh nghiệp và người nông dân, để không chỉ gia tăng sản lượng mà còn nâng tầm giá trị, khẳng định vị thế gạo xanh của Việt Nam trên bản đồ nông nghiệp thế giới.

Trong bối cảnh hiện nay, ngành hàng lúa gạo Việt Nam đang có cơ hội để tạo ra bước ngoặt quan trọng khi cho ra mắt sản phẩm ‘gạo phát thải thấp’, một phần trong Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Sản phẩm này đã vinh dự được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản – một trong những thị trường có tiêu chuẩn cao và khắt khe nhất trên thế giới.

Gạo phát thải thấp của Việt Nam được sản xuất dựa trên quy trình canh tác bền vững, với mục tiêu giảm thiểu phát thải khí nhà kính. Sản phẩm này đã được chứng nhận bởi các tổ chức quốc tế, khẳng định chất lượng và tính xác thực của quy trình sản xuất.

Việc xuất khẩu gạo phát thải thấp sang Nhật Bản đánh dấu một mốc quan trọng trong sự phát triển của ngành hàng lúa gạo Việt Nam. Đồng thời, mở ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo, giúp tăng cường vị thế của Việt Nam trên thị trường gạo toàn cầu.

Để thực hiện thành công Đề án 1 triệu ha, các doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực tham gia vào quá trình sản xuất gạo chất lượng cao, đồng thời giảm phát thải khí nhà kính. Các chuyên gia dự báo rằng gạo phát thải thấp của Việt Nam có tiềm năng lớn để tiếp cận và xâm nhập vào các thị trường cao cấp như Nhật Bản, Liên minh Châu Âu (EU), Mỹ và Úc.

Tuy nhiên, để đạt được thành công, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc xây dựng thương hiệu và tăng cường chất lượng sản phẩm. Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các địa phương hoàn thành việc quy hoạch vùng chuyên canh 1 triệu ha lúa chất lượng cao trong quý 3 năm 2025. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN-MT) cũng được giao nhiệm vụ xây dựng và triển khai chiến lược phát triển thương hiệu gạo Việt phát thải thấp.

Với gạo phát thải thấp, Việt Nam kỳ vọng sẽ thay đổi cục diện thị trường gạo toàn cầu và khẳng định vị thế là một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Sự thành công của Đề án 1 triệu ha không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho nông dân mà còn đóng góp vào việc bảo vệ môi trường, thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững.

Hơn nữa, để tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu gạo phát thải thấp, Việt Nam cần tiếp tục triển khai các hoạt động quảng bá sản phẩm, cũng như đàm phán để tiếp cận các thị trường mới. Hợp tác quốc tế và việc hoàn thiện các tiêu chuẩn chất lượng theo yêu cầu của từng thị trường sẽ là chìa khóa cho sự thành công của ngành hàng lúa gạo Việt Nam trong thời gian tới.

Xuất khẩu gạo Việt Nam: Cơ hội và thách thức

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được kỳ vọng sẽ mang lại bước ngoặt lớn cho ngành lúa gạo Việt Nam. Ông Nguyễn Duy Thuận, Tổng Giám đốc CTCP Tập đoàn Lộc Trời, cho biết khi Việt Nam công bố đề án, các quốc gia trên thế giới đã tính toán và thể hiện sự quan tâm đến sản lượng gạo chất lượng cao mà Việt Nam có thể cung cấp.

Theo ông Thuận, Philippines và Indonesia là hai quốc gia đã liên hệ để đặt mua số lượng lớn gạo từ Việt Nam khi đề án được triển khai. Đây là tín hiệu cho thấy sức hút của gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Thị trường gạo quốc tế và lợi thế cạnh tranh

Bà Bùi Thị Thanh Tâm, Phó Chủ tịch Hiệp hội lương thực Việt Nam, nhấn mạnh rằng việc triển khai đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao là một bước đi cần thiết để nâng cao chất lượng và uy tín của gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế. Để thành công, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa nông dân và doanh nghiệp.

Muốn giành được thị phần trên thị trường quốc tế, Việt Nam phải cạnh tranh bằng giá, chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, thương hiệu và uy tín. Do đó, vai trò của doanh nghiệp trong việc đóng góp ý kiến vào đề án là rất quan trọng.

Phát triển bền vững ngành lúa gạo

Ông Trương Bá Sỹ, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Tân Long, cho rằng để nâng cao sức cạnh tranh cho gạo Việt Nam, cần tạo ra sự khác biệt, tập trung vào lợi thế về năng suất, chất lượng và chi phí sản xuất. Bên cạnh đó, cần quan tâm đến khâu bảo quản sau thu hoạch, đầu tư vào logistics và công tác thị trường, quảng bá sản phẩm.

Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh rằng tư duy thị trường là tư duy doanh nghiệp. Do đó, cần có sự kết nối và hợp tác giữa các bộ ngành và doanh nghiệp để triển khai đề án thành công.

Ông Hoan cũng gợi mở hướng đi mới cho ngành lúa gạo Việt Nam, đó là phát triển kinh tế ngành hàng lúa gạo, không chỉ dừng lại ở xuất khẩu gạo mà còn chế biến sâu để tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao.

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao đặt mục tiêu hình thành vùng lúa chuyên canh chất lượng cao, áp dụng quy trình canh tác bền vững, nâng cao thu nhập cho người trồng lúa và đảm bảo an ninh lương thực.

Dự kiến, đề án sẽ được triển khai tại 12 tỉnh ĐBSCL, với tổng diện tích khoảng 1 triệu ha chuyên canh lúa đến năm 2030.