Trong cuộc chiến chống tội phạm công nghệ cao (CNC), Thiếu tá Vũ Văn Nam – Trưởng Công an xã Lạc Phượng, thành phố Hải Phòng – đã nổi lên như một hình mẫu tiêu biểu. Với trình độ chuyên môn cao và khả năng ứng dụng công nghệ vào công tác, anh đã trở thành một “khắc tinh” của tội phạm CNC.

Quá trình công tác của Thiếu tá Nam bắt đầu từ những năm tháng anh công tác tại Đội Cảnh sát Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao và yếu tố nước ngoài, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Hải Dương cũ. Tại đây, anh đã trực tiếp tham gia phát hiện, điều tra và triệt phá nhiều vụ án, vụ việc lớn, phức tạp và có tính chất đặc biệt nghiêm trọng. Sự nghiệp của anh gắn liền với những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc đấu tranh chống tội phạm CNC.

Đặc biệt, trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát, Thiếu tá Nam đã góp phần quan trọng vào việc truy vết thần tốc các ca nhiễm, khoanh vùng dập dịch, giúp địa phương đẩy lùi dịch bệnh. Với trình độ công nghệ cao, anh đã đề xuất các giải pháp công nghệ để dựng diện các đối tượng nghi vấn, thông qua biện pháp nghiệp vụ để xác định chính xác đối tượng gây án. Những đóng góp của anh trong giai đoạn này đã giúp giảm thiểu đáng kể tác động của dịch bệnh đối với cộng đồng.

Một trong những chiến công xuất sắc của Thiếu tá Nam là đấu tranh phá chuyên án ‘MCC3’, triệt phá thành công đường dây mua bán chứng chỉ đào tạo nghề giả liên tỉnh trên mạng Internet. Đây là một chuyên án lớn, đòi hỏi sự sáng tạo và tinh thông nghiệp vụ cao. Anh cũng là người đi đầu trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác quản lý địa bàn, xây dựng giải pháp cho phép thu thập các tin, bài trên các hội, nhóm Facebook được theo dõi.

Với sự nỗ lực, sáng tạo và tinh thông nghiệp vụ, công nghệ, Thiếu tá Nam đã đạt được nhiều thành tích xuất sắc trong công tác. Năm 2024, anh vinh dự được nhận Danh hiệu ‘Chiến sỹ thi đua toàn lực lượng CAND’. Đây là sự công nhận của lãnh đạo và cấp trên đối với những đóng góp của anh trong cuộc chiến chống tội phạm CNC.

Hiện nay, Thiếu tá Nam được điều động giữ chức vụ Trưởng Công an xã Lạc Phượng, Hải Phòng. Tại vị trí mới này, anh đã chỉ đạo đơn vị nhanh chóng định danh tổ chức Công an xã trên các mạng xã hội, tạo ra một kênh thông tin chính thức, tin cậy để người dân dễ dàng tiếp cận và nắm bắt thông tin về hoạt động của Công an xã. Sự hiện diện của anh tại vị trí này tiếp tục khẳng định cam kết của lực lượng Công an trong việc đảm bảo an ninh trật tự và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào công tác.

Trong thời gian qua, lực lượng công an và các cấp, ngành đã tích cực triển khai các biện pháp nhằm nâng cao nhận thức của người dân về các phương thức, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đặc biệt, vấn đề tội phạm sử dụng công nghệ cao đã trở thành một trong những mối quan tâm hàng đầu của xã hội.

Theo báo cáo, trong 6 tháng đầu năm, đơn vị Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã chủ động triển khai đồng bộ và quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ để đấu tranh, trấn áp hiệu quả tội phạm sử dụng công nghệ cao. Một trong những kết quả nổi bật là lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý 11 trường hợp đăng tải thông tin xấu độc, kịp thời ngăn chặn âm mưu lợi dụng không gian mạng để xâm phạm an ninh quốc gia và gây mất trật tự an toàn xã hội.

Bên cạnh đó, công tác sắp xếp tổ chức bộ máy theo đề án mới cũng được triển khai nhanh chóng, bảo đảm hoạt động ổn định và hiệu quả. Với những kết quả đạt được, trong 6 tháng đầu năm 2025, đơn vị đã có 4 lượt tập thể và 8 lượt cá nhân được các cấp khen thưởng, tạo động lực thi đua trong toàn lực lượng.

Trước những thành tích đã đạt được, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao không ngừng tự hài lòng. Từ nay đến cuối năm 2025, đơn vị sẽ tiếp tục tăng cường nắm tình hình, xác lập chuyên án và đấu tranh hiệu quả với các đường dây, ổ nhóm tội phạm sử dụng công nghệ cao. Song song đó, đơn vị cũng sẽ đẩy mạnh tuyên truyền về thủ đoạn của các loại tội phạm như lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cho vay lãi nặng, đánh bạc qua mạng, nhằm nâng cao ý thức cảnh giác và phòng ngừa trong cộng đồng.

Mục tiêu của Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao là tiếp tục giữ vững ổn định an ninh mạng và trật tự xã hội, đảm bảo an toàn cho người dân và các hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa trên địa bàn. Đồng thời, đơn vị cũng kêu gọi sự phối hợp chặt chẽ từ các cấp, ngành và người dân trong cuộc chiến chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Ngày 29/7, tại Hà Nội, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an đã tổ chức Lễ ra quân triển khai cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự trên phạm vi toàn quốc. Chiến dịch này sẽ diễn ra từ ngày 1/8 đến 15/9/2025.

Lễ ra quân này đánh dấu sự khởi đầu của một cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, tập trung vào các hoạt động sử dụng công nghệ cao có tổ chức, xuyên quốc gia, cũng như tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các đơn vị nghiệp vụ thuộc Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao sẽ phối hợp chặt chẽ với Công an các đơn vị, địa phương để triển khai các biện pháp nghiệp vụ, với mục tiêu phát hiện và triệt phá các đường dây tội phạm.

Sự thành công của chiến dịch cao điểm này không chỉ được đo bằng số lượng chuyên án triệt phá hay số lượng tài khoản bị xử lý ngăn chặn, mà còn ở hiệu quả răn đe, tính chủ động và sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ lực lượng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Thiếu tướng Lê Xuân Minh, Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, đã nhấn mạnh tại lễ ra quân rằng hoạt động này nhằm giữ vững an ninh trật tự, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận hành mô hình chính quyền điện tử 2 cấp, bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và các hoạt động kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám, Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 80 năm Ngày truyền thống CAND.

Đồng chí Cục trưởng yêu cầu các đơn vị xác định rõ trách nhiệm chính trị, tập trung cao độ, thực hiện nghiêm các nhiệm vụ theo kế hoạch đã phân công, không để xảy ra sơ xuất trong mọi tình huống. Đặc biệt, cần tập trung phát hiện và triệt phá các đường dây tội phạm sử dụng công nghệ cao hoạt động có tổ chức, xuyên quốc gia, cũng như làm tốt công tác quản lý Nhà nước về an ninh mạng.

Bên cạnh đó, lực lượng cũng sẽ đấu tranh mạnh với các hành vi vi phạm pháp luật trên các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, viễn thông, thương mại điện tử… và phối hợp với các phương tiện thông tin đại chúng, cơ quan truyền thông để tuyên truyền những thành tích nổi bật của lực lượng trong triển khai cao điểm.

Để đạt được mục tiêu đề ra, các đơn vị sẽ phải huy động toàn bộ lực lượng, phương tiện, thiết bị và công cụ để triển khai cao điểm tấn công trấn áp tội phạm. Đồng thời, cũng cần tăng cường hợp tác quốc tế để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và phối hợp chặt chẽ với các nước trong khu vực và trên thế giới để đấu tranh chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Công an thành phố Hồ Chí Minh gần đây đã phát hiện và giải cứu nhiều vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh, sinh viên. Mặc dù nhiều nạn nhân am hiểu công nghệ, nhưng họ thiếu kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo, khiến họ rơi vào bẫy của các đối tượng lừa đảo.

Một trường hợp gần đây là của sinh viên L.T.K.Y (SN2004, ngụ phường Bảy Hiền, thành phố Hồ Chí Minh). Y nhận được cuộc gọi điện thoại tự xưng là nhân viên giao hàng Shopee yêu cầu kết bạn Zalo. Sau đó, một người mặc sắc phục Công an gọi video qua Zalo, nói rằng Y liên quan đến đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y cài phần mềm ‘Zoom Workplace’ và đăng nhập theo mã riêng để ‘làm việc nội bộ’. Trong quá trình ‘làm việc’, các đối tượng đã biết Y muốn đi du học Mỹ và yêu cầu Y chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng mà chúng chỉ định để ‘chứng minh tài chính’.

Các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call. Chúng giả danh là cán bộ Công an, nói rằng đang xử lý vụ án liên quan đến nạn nhân như rửa tiền, buôn bán ma túy, gian lận tài chính… Qua đó, chúng cố gắng gieo rắc sự hoang mang, sợ hãi vào tâm lý người bị hại. Khi nạn nhân bắt đầu lo sợ, chúng liền yêu cầu người đó ‘hợp tác điều tra’ bằng cách rời khỏi nơi ở, đến thuê một phòng khách sạn hay nhà nghỉ, ở yên một chỗ.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hồ Chí Minh, đã cảnh báo rằng học sinh, sinh viên, người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo và cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng. Ông cũng nhấn mạnh rằng đừng để ‘màn hình điện thoại’ trở thành công cụ dẫn dắt cuộc đời bạn rơi vào tay kẻ xấu.

Công an thành phố Hồ Chí Minh đã giải cứu nhiều nạn nhân trong các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ và cảnh báo người dân cần cẩn thận khi nhận được các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ. Bất kỳ cuộc gọi nào mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền hoặc thuê khách sạn… đều là lừa đảo. Do đó, người dân cần nâng cao cảnh giác và không nên rơi vào bẫy của những kẻ lừa đảo.

Công an thành phố Hồ Chí Minh khuyến cáo người dân cần tăng cường kỹ năng phòng chống lừa đảo, không nên cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền cho những người không quen biết. Người dân cũng nên tìm hiểu và sử dụng các biện pháp bảo vệ an toàn thông tin cá nhân, như sử dụng mật khẩu mạnh, cài đặt phần mềm bảo mật và thường xuyên cập nhật thông tin về các phương thức lừa đảo mới.

Tìm hiểu thêm về các biện pháp bảo vệ an toàn thông tin cá nhân và cách phòng chống lừa đảo trên mạng.