Việt Nam đang đứng trước một cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, một mô hình kinh tế giúp tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường và thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Kinh tế tuần hoàn được xem là một xu hướng tất yếu nhằm ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Các chuyên gia đánh giá rằng Việt Nam có tiềm năng kinh tế tuần hoàn rất lớn trong nhiều lĩnh vực, bao gồm nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, năng lượng và giao thông. Đặc biệt, trong lĩnh vực rác thải và năng lượng tái tạo, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các dự án xử lý rác thải và chuyển giao công nghệ. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn tạo ra các nguồn năng lượng sạch và giảm chi phí sản xuất.

TS. Nguyễn Đình Trọng, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ T-TECH Việt Nam, cho biết việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong các nhà máy xử lý rác là bước cuối cùng của chu trình tái chế và tái sử dụng chất thải. Công ty của ông đã triển khai khoảng 200 dự án lò đốt rác tại 34 địa phương và đã biến phần rác đốt thành nhiên liệu phát điện. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu lượng rác thải ra môi trường mà còn tạo ra nguồn năng lượng tái tạo sạch.

Bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, cho rằng để phát triển kinh tế tuần hoàn, cần có sự đồng bộ hóa dữ liệu từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân. Việc xây dựng một nền tảng quốc gia để xác thực nguồn gốc sản phẩm và áp dụng công nghệ như blockchain sẽ giúp đảm bảo minh bạch và chống gian lận hiệu quả hơn. Điều này sẽ giúp tăng cường niềm tin của người tiêu dùng và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển bền vững.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, nhấn mạnh rằng kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu để ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế tuần hoàn, Việt Nam vẫn còn những điểm nghẽn cần tháo gỡ nhanh chóng, đặc biệt là các chính sách đi vào cuộc sống còn thiếu linh hoạt.

Để tháo gỡ những điểm nghẽn này, cần có một chiến lược rõ ràng hơn, cùng với các cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh hiệu quả, tạo điều kiện đầu tư hạ tầng để xử lý chất thải và chuyển giao công nghệ tuần hoàn. Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các Nghị định sau đó đã tạo hành lang pháp lý cho mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, vẫn cần có những thay đổi đột phá trong tư duy và chính sách để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn hiệu quả.

Tóm lại, Việt Nam đang có cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, một mô hình kinh tế bền vững và thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần có sự chung tay của các cấp chính quyền, doanh nghiệp và người dân trong việc xây dựng và triển khai các chính sách và giải pháp phù hợp. Với sự quyết tâm và nỗ lực của tất cả các bên, Việt Nam có thể phát triển kinh tế tuần hoàn một cách hiệu quả và bền vững.

Thành phố Hồ Chí Minh, đô thị lớn nhất Việt Nam sau khi sáp nhập, đang phải đối mặt với những thách thức không nhỏ trong việc duy trì tăng trưởng kinh tế. Để vượt qua giai đoạn này, các doanh nghiệp và chuyên gia cho rằng thành phố cần thiết lập một cơ chế riêng biệt, đơn giản hóa các thủ tục hành chính và cải thiện môi trường đầu tư để thu hút cũng như hỗ trợ doanh nghiệp phát triển.

Ngày 17/7, Sở Công Thương Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức một buổi tọa đàm với chủ đề ‘Động lực phát triển công nghiệp TP.HCM – Từ tiềm năng đến hành động’. Tại đây, ông Paek Hee Sung, đại diện của Công ty Kumho Tire Việt Nam, đã bày tỏ quan điểm rằng việc sáp nhập các tỉnh vào TP.HCM mang lại cơ hội lớn cho doanh nghiệp nhưng cũng đòi hỏi sự cải thiện đáng kể về dịch vụ hành chính. Ông đề xuất việc thiết lập một ‘cửa riêng’ cho doanh nghiệp, đồng thời đề nghị có đường dây nóng hỗ trợ doanh nghiệp và đơn giản hóa các thủ tục hành chính. Không chỉ vậy, ông Paek còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cấp hạ tầng công nghiệp như điện, giao thông, logistics và mở rộng các chính sách về chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chuyên môn.

Bà Lý Kim Chi, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM, chia sẻ rằng sau khi hợp nhất, TP.HCM cần có một tư duy mới trong việc hoạch định chính sách công nghiệp. Bà đề xuất rằng thành phố cần quy hoạch lại công nghiệp một cách đồng bộ và toàn diện trong không gian mới của thành phố và xây dựng Chiến lược tổng thể phát triển công nghiệp đến năm 2040. Điều này sẽ giúp thành phố tận dụng tối đa các cơ hội mới và vượt qua thách thức.

Ông Phạm Văn Việt, Phó chủ tịch thường trực Hiệp Hội Dệt may thời trang TP.HCM, nhìn nhận rằng việc TP.HCM mở rộng là cơ hội hiếm có để tái cấu trúc vai trò của thành phố trong hệ sinh thái sản xuất quốc gia. Ông đề xuất rằng Ngân hàng Nhà nước cần thử nghiệm gói tín dụng xanh riêng cho ngành dệt may và xây dựng quỹ bảo lãnh chuỗi xuất xứ. Những đề xuất này xuất phát từ thực tế rằng ngành dệt may đang phải đối mặt với những thách thức về môi trường và cần có các giải pháp hỗ trợ phù hợp.

Ngày 1/7, TP.HCM chính thức hợp nhất với hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, tạo thành một ‘siêu đô thị’ lớn nhất cả nước. Với quy mô GRDP ước đạt hơn 2,7 triệu tỷ đồng, thành phố mới này có tiềm năng phát triển rất lớn. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu tăng trưởng, thành phố cần tận dụng các cơ hội và giải quyết các thách thức phát sinh. Việc cải thiện môi trường đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp sẽ là những yếu tố quan trọng giúp TP.HCM bứt phá và duy trì tăng trưởng kinh tế bền vững.

Vai Trò Quan Trọng Của Doanh Nghiệp Nhỏ và Vừa Tại Việt Nam

Các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, đóng góp khoảng 45% vào Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và tạo việc làm cho khoảng 60% lực lượng lao động. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy các DNNVV đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn tài chính, đặc biệt là tài chính bền vững.

Thách Thức Trong Tiếp Cận Tài Chính

Theo các số liệu gần đây, chỉ có dưới 9% DNNVV tại Việt Nam có thể tiếp cận tài chính bền vững. Tín dụng xanh trên toàn thị trường chỉ chiếm 4,5% tổng dư nợ, cho thấy sự chênh lệch đáng kể so với các quốc gia khác trong khu vực. Tỷ lệ DNNVV tiếp cận tín dụng ngân hàng đã giảm từ 32% vào năm 2019 xuống còn 28% vào năm 2023, cho thấy sự suy giảm trong khả năng tiếp cận nguồn tài chính truyền thống.

Bốn Trụ Cột Để Tháo Gỡ Khó khăn

Để giải quyết những thách thức mà DNNVV đang đối mặt, cần xây dựng một khung chính sách toàn diện với 4 trụ cột chính. Thứ nhất, hoàn thiện khung pháp lý để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi. Thứ hai, cải cách tài chính nhằm tăng cường khả năng tiếp cận nguồn vốn. Thứ ba, nâng cao năng lực của DNNVV để đáp ứng yêu cầu của thị trường. Cuối cùng, phát triển hạ tầng thị trường để hỗ trợ sự phát triển bền vững của DNNVV.

Rào Cản Chính Hạn Chế DNNVV

Có ba rào cản chính hạn chế sự tham gia của DNNVV vào tài chính bền vững. Thứ nhất, các DNNVV thường thiếu kiến thức về môi trường, xã hội và quản trị (ESG). Thứ hai, sự không nhất quán trong thực thi chính sách giữa các địa phương gây ra khó khăn cho DNNVV. Thứ ba, tình trạng khan hiếm sản phẩm tài chính phù hợp với nhu cầu của DNNVV cũng là một hạn chế lớn.

Giải Pháp Cho Thực Tiễn Việt Nam

Nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp phù hợp với thực tiễn tại Việt Nam và dựa trên kinh nghiệm quốc tế. Việc hoàn thiện khung pháp lý, cải cách khu vực tài chính, nâng cao năng lực của DNNVV, và phát triển hạ tầng thị trường là những bước đi quan trọng.

Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp này không chỉ giúp huy động tài chính bền vững cho DNNVV mà còn góp phần tăng tỷ lệ tiếp cận tín dụng xanh. Đây không chỉ là một chính sách tài chính mà còn là nền tảng chiến lược để Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng toàn diện và trung hòa carbon, hướng tới một tương lai phát triển bền vững.