Thanh tra Chính phủ sẽ thực hiện thanh tra chuyên đề đối với Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông và 7 dự án khác tại Bộ Xây dựng. Thông tin này vừa được thông báo trong kế hoạch thanh tra nhằm đánh giá tình hình và những khó khăn, vướng mắc tồn tại trong các công trình, dự án có chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp và nguy cơ gây thất thoát, lãng phí.

Theo đó, 8 dự án, công trình thuộc kế hoạch thanh tra gồm có: Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông; Dự án xây dựng đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai; Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi; Dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 51; Dự án cải thiện môi trường nước thành phố Hà Nội (lần 2); Dự án đường và cầu Thanh Oai (giai đoạn II); Dự án thành phần Quy Nhơn – Mỹ Phước, thuộc dự án xây dựng đường Hồ Chí Minh; tuyến tránh Buôn Cuôr và Dự án thành phần Pleiku – Buôn Mít, thuộc dự án xây dựng đường Hồ Chí Minh.

Công tác thanh tra chuyên đề này sẽ tập trung vào việc đánh giá tình hình thực hiện và những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các dự án. Trong đó, cơ quan thanh tra sẽ xem xét các nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn tới chậm tiến độ, hiệu quả thấp và nguy cơ gây thất thoát, lãng phí; đồng thời làm rõ trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân có liên quan.

Đối với Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, đây là một trong những dự án đường sắt đô thị trọng điểm của thành phố Hà Nội. Sau hơn 5 năm thi công, dự án vẫn còn nhiều vướng mắc cần được giải quyết.

Việc tiến hành thanh tra chuyên đề tại 8 dự án này thể hiện sự nỗ lực của Chính phủ trong việc nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng vốn đầu tư công và đảm bảo các dự án được thực hiện đúng mục tiêu và tiến độ.

Thông qua hoạt động thanh tra, Chính phủ kỳ vọng sẽ có thể làm rõ những vấn đề tồn tại, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và khắc phục những tồn tại, hạn chế của các dự án này.

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kế hoạch tiến hành thanh tra chuyên đề đối với các công trình, dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí. Đây là đợt thanh tra có phạm vi rộng, tập trung vào các dự án tại các bộ, ngành và địa phương.

Thành phố Hồ Chí Minh là địa phương có số lượng dự án bị thanh tra nhiều nhất, với tổng cộng 114 dự án. Trong đó, 20 dự án sẽ do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra và 94 dự án do chính quyền địa phương thực hiện thanh tra. Danh sách các dự án bị thanh tra tại thành phố Hồ Chí Minh bao gồm nhiều dự án chậm triển khai, vướng mắc về pháp lý kéo dài hoặc có khiếu kiện liên quan đến thủ tục đất đai.

Trong 20 dự án do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra, có nhiều dự án thuộc các chủ đầu tư lớn và quen thuộc trên thị trường như Công ty Đại Quang Minh, Công ty Investco, Công ty Phát Đạt, Công ty Hưng Lộc Phát, Công ty DIC, Công ty Phát triển Công nghiệp Tân Thuận, Công ty Cổ phần Đầu tư Phú Mỹ… Các dự án này đang gặp nhiều vướng mắc và chậm trễ, gây lãng phí tài nguyên và đất đai.

Đợt thanh tra này sẽ bắt đầu trong tháng 7 và yêu cầu hoàn thành kết luận trước ngày 25/9 đối với Thanh tra Chính phủ và trước ngày 15/9 đối với cấp địa phương. Kết quả tổng hợp sẽ được báo cáo lên Thủ tướng vào đầu tháng 10/2025.

Mục tiêu của đợt thanh tra này là làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có và kiến nghị các giải pháp khắc phục để đưa các dự án nhanh chóng đi vào thực tế, tránh lãng phí tài nguyên và đất đai. Việc thanh tra này cũng nhằm tăng cường quản lý và giám sát các dự án, đảm bảo việc sử dụng đất đai và tài nguyên một cách hiệu quả và đúng quy định.

Thông tin chi tiết về các dự án bị thanh tra có thể được tìm thấy trên trang web của Gia Tỏa hoặc các nguồn tin cậy khác. Việc công bố kế hoạch thanh tra này thể hiện sự quyết tâm của Chính phủ trong việc chấn chỉnh và quản lý chặt chẽ các dự án, đảm bảo lợi ích của nhà nước và người dân.

Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra bốn dự án thủy lợi lớn thuộc quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, bao gồm Dự án Quản lý nước Bến Tre Jica3, Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tỉnh Đắk Lắk, Hồ chứa nước bản Mồng giai đoạn 1 tỉnh Nghệ An, và Công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Mơr tỉnh Đắk Lắk. Đây là một trong những đợt thanh tra diện rộng trong nhiều năm, với mục tiêu làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có, và kiến nghị giải pháp khắc phục, nhằm đưa các dự án nhanh chóng đi vào thực tế, tránh lãng phí tài nguyên và đất đai.

Việc thanh tra bắt đầu trong tháng 7 và kết luận thanh tra sẽ được ban hành trước ngày 25/9. Kết quả tổng hợp sẽ được Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng vào đầu tháng 10. Cả bốn dự án đều là những dự án quy mô lớn, có tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỷ đồng nhưng vướng mắc nhiều vấn đề, chậm tiến độ kéo dài.

Dự án Quản lý nước Bến Tre JICA-3 có tổng mức đầu tư 6.200 tỷ đồng từ vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản, được Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt điều chỉnh vào năm 2017. Dự án do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng Thủy lợi 9 làm chủ đầu tư, phối hợp cùng Ban Quản lý Dự án Công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Dự án tiến hành xây dựng 8 cống lớn, tuy nhiên đến nay, chỉ mới hoàn thành 2 cống, còn lại 6 cống đang chậm triển khai.

Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tại Đắk Lắk có tổng mức đầu tư 5.536 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 1 là 4.415 tỷ đồng, giai đoạn 2 là 1.120 tỷ đồng. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 9 làm chủ đầu tư, phối hợp với Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn Đắk Lắk. Giai đoạn 1 đã hoàn thành và được khánh thành vào tháng 4 năm nay, với các hạng mục như cụm công trình đầu mối, hệ thống kênh chính Bắc và Nam, cấp nước tưới cho 14.900 ha đất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho gần 73.000 người. Giai đoạn 2 đang triển khai hệ thống kênh cấp dưới theo kế hoạch, dự kiến sẽ hoàn thành trước 31/12/2026 theo quyết định phê duyệt dự án.

Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng tại Nghệ An có tổng mức đầu tư ban đầu 4.455 tỷ đồng, sau điều chỉnh vào năm 2023 tăng lên 5.552 tỷ đồng. Dự án được khởi công từ năm 2010, do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 làm chủ đầu tư hợp phần cụm công trình đầu mối, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An phụ trách hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Đây là dự án đa mục tiêu với dung tích hồ 225 triệu m³, cung cấp nước tưới cho gần 19.000 ha đất nông nghiệp, phục vụ sinh hoạt, phát triển thủy điện và điều tiết lũ. Tuy nhiên, đến nay công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn tất với khoảng 226 ha còn vướng mắc, liên quan tới gần 80 hộ dân.

Dự án Hồ chứa nước Ia Mơr (ở Đắk Lắk và Gia Lai) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2005 với tổng vốn đầu tư hơn 1.263 tỷ đồng. Đến năm 2015, dự án điều chỉnh xuống hơn 1.160 tỷ đồng, tuy nhiên tình hình cũng không khả quan hơn. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 8 làm chủ đầu tư, phần giải phóng mặt bằng giao cho UBND tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk thực hiện. Mặc dù hệ thống kênh dẫn nước từ tỉnh Gia Lai về tỉnh Đắk Lắk cơ bản đã hoàn thành, đã đảm bảo cung cấp nước cho 9.200 ha, nhưng trong quá trình địa phương thực hiện đền bù đã phát sinh sai phạm nghiêm trọng.