Luật Đất đai 2024 quy định 6 trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người dân cần biết để bảo vệ quyền lợi của mình. Sổ đỏ là giấy tờ pháp lý quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người sử dụng đất.

Theo khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024, có 6 trường hợp sổ đỏ sẽ bị Nhà nước thu hồi mà không phải ai cũng biết. Thứ nhất, Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp.

Thứ hai, trường hợp cấp đổi sổ đỏ. Khi cần cấp đổi sổ đỏ, người sử dụng đất sẽ phải nộp lại sổ cũ để được cấp mới.

Thứ ba, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới sổ đỏ. Việc này thường xảy ra khi người sử dụng đất thay đổi thông tin hoặc có sự thay đổi về quyền sử dụng đất.

Thứ tư, sổ đỏ đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp. Đối với tình huống này, nếu việc thu hồi sổ đỏ mà không thuộc trường hợp người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển nhượng, thì sẽ có 4 trường hợp xảy ra.

Trường hợp Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, trong đó có kết luận về việc thu hồi sổ đỏ thì việc thu hồi được thực hiện theo bản án, quyết định đó. Trường hợp cơ quan thanh tra có văn bản kết luận giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật thì cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi.

Trường hợp xem xét, xác định giấy chứng nhận đã cấp là đúng quy định của pháp luật thì phải thông báo lại cho cơ quan thanh tra. Trường hợp cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp.

Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai thì gửi kiến nghị bằng văn bản đến cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận. Cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm kiểm tra, xem xét, quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định.

Cơ quan có thẩm quyền thu hồi là cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Thứ năm, giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy. Đây là trường hợp Tòa án quyết định hủy giấy chứng nhận đã cấp do vi phạm pháp luật.

Thứ sáu, trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã cấp. Đây là trường hợp người phải thi hành án không giao nộp giấy chứng nhận đã cấp.

Ngoài ra, việc thu hồi sổ đỏ đã cấp không thuộc trường hợp nêu trên chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của Tòa án đã được thi hành hoặc văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về việc thi hành bản án, quyết định theo quy định của pháp luật, trong đó có nội dung yêu cầu thu hồi giấy chứng nhận đã cấp.

Đối với trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không giao nộp thì cơ quan có thẩm quyền quyết định hủy giấy chứng nhận đã cấp.

Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 và sẽ thay đổi một số quy định về đất đai, trong đó có quy định về thu hồi sổ đỏ.

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang chứng kiến tình trạng mua bán đất nền không có sổ đỏ với hy vọng “lướt sóng” đón đầu sau sáp nhập địa giới hành chính. Nhiều nhà đầu tư tại đây đang đối mặt với rủi ro khi xuống tiền mua các lô đất nền với giá tiền tỉ nhưng không có giấy tờ pháp lý rõ ràng.

Các môi giới bất động sản tại ĐBSCL đang chào bán các lô đất nền với giá tiền tỉ, nhưng không có sổ đỏ, và hứa hẹn sẽ hoàn thiện hồ sơ sang tên trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, thực tế đã có nhiều trường hợp nhà đầu tư “chôn vốn” vì mua phải đất vướng tranh chấp, không có sổ đỏ. Anh Nguyễn Văn Phó, một nhà đầu tư tại tỉnh Đồng Tháp, là một ví dụ điển hình. Anh đã mua một lô đất với giá 1,9 tỉ đồng, nhưng đến nay vẫn chưa có sổ đỏ, và đất đang bị tranh chấp thừa kế.

Các chuyên gia bất động sản cảnh báo rằng việc xuống tiền đầu tư để chốt vội đất nền không có pháp lý rõ ràng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Việc mua đất không có sổ đỏ chỉ bằng khoảng 70-80% so với giá đất đủ giấy tờ, và lợi dụng việc sáp nhập, nhu cầu nơi ở tại các thành phố tăng, cò đất đồn thổi tạo sốt ảo, hét giá để dụ dỗ khách hàng. Điều này không chỉ khiến nhà đầu tư có thể mất trắng mà còn làm tăng giá bất động sản, gây ra những hệ lụy cho thị trường.

Tình hình thị trường bất động sản tại ĐBSCL đang có những chuyển biến đáng kể. Tại TP Cần Thơ, giá đất nền trung bình hiện ở ngưỡng 31,2 triệu đồng/m2, trong khi tại An Giang là 19,7 triệu đồng/m2, và Đồng Tháp là 16 triệu đồng/m2. Sự tăng trưởng này đã khiến nhiều nhà đầu tư đổ đi mua đất nền, hy vọng kiếm lợi từ việc sáp nhập địa giới hành chính.

Trước tình trạng này, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 294/TB-VPCP ngày 9.6.2025 về kết luận của Thường trực Chính phủ tại cuộc họp về tình hình thị trường bất động sản. Theo đó, các đơn vị có liên quan được yêu cầu nghiên cứu, rà soát các Luật: Nhà ở, Kinh doanh bất động sản để xác định những tồn tại, bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn.

Để tránh những rủi ro, các nhà đầu tư cần tìm hiểu rõ thông tin, nguồn gốc đất, lập vi bằng để tránh những rủi ro, tranh chấp về sau. Việc đầu tư vào đất nền không có pháp lý rõ ràng cần được xem xét kỹ lưỡng để tránh những hậu quả không mong muốn. Nhà đầu tư cũng nên cân nhắc kỹ trước khi xuống tiền để tránh những rủi ro không đáng có.

Liên kết đến các thông tin về thị trường bất động sản: https://thanhnien.vn/mua-dat-khong-so-do-de-chot-voi-nha-dau-tu-nen-can-trinh-xuong-tien-hien-nay-20240615094740613.htm . Các thông tin về chính sách bất động sản: https://vnexpress.net/can-truc-tiep-ban-le-dao-thi-trang-bat-dong-san-4755425.html