Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) Công an TPHCM vừa phát đi cảnh báo về phần mềm gián điệp SparkKitty, một phần mềm độc hại đang mạo danh ứng dụng TikTok để đánh cắp dữ liệu người dùng.

SparkKitty được phát hiện bởi các chuyên gia bảo mật của Kaspersky, và đang nhắm đến người dùng iPhone và Android. Phần mềm này sử dụng công nghệ nhận diện ký tự quang học (OCR) để quét ảnh chụp màn hình, với mục đích tìm kiếm mật khẩu hoặc mã khôi phục ví tiền điện tử và gửi về máy chủ của kẻ tấn công.

Các chuyên gia của Kaspersky cho biết SparkKitty ẩn mình trong các ứng dụng liên quan đến phiên bản TikTok giả mạo hoặc các trò chơi mang tính cá cược, cờ bạc. Phòng PA05 đã chỉ rõ phương thức hoạt động của SparkKitty. Đầu tiên, người dùng sẽ cài đặt ứng dụng giả mạo TikTok trên App Store/Google Play, và ứng dụng sẽ yêu cầu quyền truy cập vào thư viện ảnh.

Sau khi được cấp quyền, SparkKitty sẽ âm thầm sử dụng công nghệ OCR để rà quét toàn bộ ảnh trong thư viện, tải lên các ảnh chứa thông tin nhạy cảm lên máy chủ của kẻ tấn công. Ngoài ra, một số biến thể của mã độc này còn bí mật chèn một số đường dẫn vào trang cá nhân của nạn nhân, liên kết đến một cửa hàng trực tuyến như TikTok shop, có thể liên quan đến thanh toán bằng tiền điện tử.

Trước những rủi ro và phương thức hoạt động ngầm của SparkKitty, Phòng PA05 đã đưa ra khuyến cáo nhằm đảm bảo an toàn dữ liệu cá nhân và phòng tránh rủi ro bị đánh cắp thông tin. Người dùng không nên lưu trữ hình ảnh chứa thông tin nhạy cảm như căn cước công dân, tài khoản ngân hàng, mã OTP… trên điện thoại hoặc các thiết bị số.

Bên cạnh đó, người dùng tuyệt đối không cài đặt, sử dụng các ứng dụng không rõ nguồn gốc hoặc chưa được kiểm chứng về độ an toàn, để tránh bị phần mềm độc hại lợi dụng truy cập và đánh cắp dữ liệu. Cuối cùng, người dùng cần thận trọng khi cho phép các ứng dụng truy cập vào thư viện ảnh hoặc theo dõi thiết bị của mình.

Một chiếc USB đơn giản có thể trở thành mối đe dọa nghiêm trọng cho an ninh mạng, không chỉ thông qua phần mềm độc hại mà còn qua nhiều cách khác nhau. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo người dùng tránh cắm những ổ USB đã qua sử dụng hoặc không rõ nguồn gốc vào máy tính cá nhân để bảo vệ hệ thống.

Khi cần kiểm tra một ổ USB lạ, người dùng nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa cơ bản. Họ có thể sử dụng laptop cũ, PC không kết nối internet hoặc Raspberry Pi để hạn chế quyền truy cập của USB vào các tệp riêng tư hoặc mạng của hệ thống. Một phương pháp an toàn để kiểm tra ổ USB là sử dụng máy tính phụ và đảm bảo ngắt kết nối thiết bị khỏi mạng để tránh các cuộc tấn công mạng tiềm ẩn. Nếu máy tính đột ngột tắt nguồn, có thể ổ USB chính là thủ phạm.

Người dùng cũng nên quét ổ USB bằng phần mềm diệt virus hàng đầu để phát hiện các tệp độc hại. Tuy nhiên, ngay cả khi thiết bị sạch sẽ, người dùng vẫn không nên cắm USB vào máy tính cá nhân vì nó có thể ẩn chứa phần mềm độc hại mà phần mềm diệt virus không phát hiện được.

Ổ USB không chỉ gây hại về mặt phần mềm mà còn có thể gây ra thiệt hại vật lý cho máy tính. Các thiết bị như USB Killer có thể giải phóng xung điện áp cao vào cổng USB gây hư hỏng nghiêm trọng cho các linh kiện bên trong máy tính.

Ngoài ra, ổ USB còn có thể chứa phần mềm gián điệp hoặc ransomware, mã hóa các tệp trên PC cho đến khi người dùng trả tiền cho tin tặc. Các thiết bị giả lập bàn phím như Rubber Ducky cũng có khả năng thực thi các lệnh mà người dùng không hề hay biết.

Với việc công nghệ ngày càng phát triển, việc nâng cao nhận thức về các mối đe dọa từ USB là điều cần thiết để bảo vệ thông tin cá nhân và an ninh mạng.