Trong kỷ nguyên chuyển đổi số toàn diện, sự phát triển của công nghệ chip bán dẫn đã trở thành yếu tố then chốt, giúp các thiết bị điện tử có thể hiểu và tương tác với môi trường xung quanh một cách hiệu quả. Đặc biệt, chip bán dẫn ADC (Analog-to-Digital Converter) và DAC (Digital-to-Analog Converter) là những thành phần quan trọng, đảm nhiệm chức năng chuyển đổi tín hiệu giữa tín hiệu analog và tín hiệu số.

Chip ADC có chức năng chuyển đổi các tín hiệu analog như âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ thành tín hiệu số để các chip xử lý có thể hiểu và xử lý. Ngược lại, chip DAC thực hiện quá trình chuyển đổi từ tín hiệu số sang tín hiệu analog, giúp điều khiển các thiết bị như loa, động cơ hoặc các hệ thống cảm biến. Sự phát triển của các loại chip này đã mở ra những cơ hội mới cho nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp đến y tế và truyền thông.

Mới đây, vào cuối tháng 6, Công ty Diginal, một thành viên của Tập đoàn CT Group, đã chính thức ra mắt bản thiết kế chip ADC do các kỹ sư Việt Nam thiết kế và làm chủ công nghệ lõi. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực công nghệ của Việt Nam, đặc biệt trong giai đoạn 3 của chuyển đổi số, khi mà trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big data) và tự động hóa toàn diện đang trở thành trọng tâm.

Trong giai đoạn chuyển đổi số hiện nay, các hệ thống yêu cầu khả năng thu thập và phân tích dữ liệu theo thời gian thực, đồng thời xử lý một khối lượng thông tin khổng lồ với độ trễ cực thấp. Tại đây, chip ADC đóng vai trò là ‘cửa ngõ’ kết nối hàng tỷ cảm biến trên các nền tảng IoT, vận hành robot công nghiệp, điều khiển xe tự hành, tối ưu hóa dây chuyền sản xuất thông minh, cũng như hỗ trợ các ứng dụng y tế chính xác.

Việc CT Group tự thiết kế và phát triển chip ADC đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực công nghệ, đưa Việt Nam lên vị thế cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu. Việc làm chủ công nghệ lõi này giúp giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu linh kiện chiến lược, tăng tỷ lệ nội địa hóa, đồng thời đảm bảo kiểm soát chất lượng và bảo mật ngay từ khâu đầu tiên.

Chip ADC không chỉ đóng vai trò nền tảng trong việc xây dựng các hệ sinh thái số, mà còn mở ra những cơ hội mới cho các lĩnh vực như đô thị thông minh, lưới điện thông minh, nông nghiệp chính xác, và các giải pháp y tế số. Với việc làm chủ công nghệ chip bán dẫn, Việt Nam có thể đẩy mạnh phát triển các ngành công nghiệp mới, tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tóm lại, chip bán dẫn chính là chìa khóa trong tiến trình chuyển đổi số toàn diện, hỗ trợ xây dựng bản sao số cho các hệ thống phức tạp, giúp kết nối, phân tích và xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ theo thời gian thực. Việc làm chủ công nghệ chip bán dẫn đồng nghĩa với việc nắm giữ ‘chìa khóa’ để phát triển nền kinh tế số độc lập, tăng cường năng lực cạnh tranh và bảo vệ an ninh quốc gia trong kỷ nguyên số.

Hà Nội đang tích cực triển khai việc ứng dụng công nghệ số vào quy hoạch đô thị, với mục tiêu trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững. Thành phố đã và đang tận dụng các công nghệ như GIS (Hệ thống Thông tin Địa lý), BIM (Mô hình thông tin công trình), AI (Trí tuệ nhân tạo) và IoT (Internet của vạn vật) trong hoạt động quy hoạch. Điều này nhằm tạo ra một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại, nơi mọi công trình, tuyến đường, mạng lưới hạ tầng được mô hình hóa 3D, đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Hà Nội đã đặt mục tiêu cụ thể trong việc số hóa dữ liệu quy hoạch. Đến năm 2026, thành phố sẽ số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Tới năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được tích hợp vào hệ thống GIS và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Việc này không chỉ thể hiện bước tiến về mặt kỹ thuật mà còn khẳng định cam kết của chính quyền về minh bạch và cải cách hành chính trong một đô thị hiện đại.

Các chuyên gia nhận định rằng ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ nhằm mục đích xây dựng nhiều hơn, nhanh hơn, mà còn để phát triển hài hòa hơn, bền vững hơn. Điều này đòi hỏi một tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi. PGS.TS Trần Hải Dương, một chuyên gia về công nghệ đô thị, nhấn mạnh rằng để đạt được mục tiêu này, Hà Nội cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh. Hệ thống này sẽ tích hợp GIS, AI, IoT cùng với Big Data để phục vụ quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.

Theo lộ trình được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đã đặt ra các mục tiêu cụ thể theo từng giai đoạn. Giai đoạn 2025-2026 sẽ hoàn tất số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố. Giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường, hạ tầng kỹ thuật chủ chốt. Và giai đoạn 2030-2035 sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố, kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.

Tầm nhìn xuyên suốt của lộ trình này là xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội. Trong hệ thống này, mỗi quyết định quy hoạch đều dựa trên dữ liệu cụ thể, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để đạt được thành công, bên cạnh việc đầu tư vào công nghệ, thành phố cũng cần thực hiện cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực, và xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu cũng như kết nối cộng đồng.

Thế giới đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi kép quan trọng, kết hợp giữa chuyển đổi số và phát triển bền vững. Trong giai đoạn này, công nghệ số như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), và chuỗi khối (Blockchain) đang hòa nhập với sinh thái học để thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tuần hoàn.

Giáo sư Yves Wautelet, chuyên gia đến từ Đại học KU Leuven (Bỉ), cho rằng mục tiêu của chuyển đổi kép là tận dụng tối đa sự kết hợp giữa công nghệ số và phát triển bền vững để tạo ra giá trị lớn hơn, không chỉ về kinh tế, mà còn về xã hội và môi trường. Một ví dụ điển hình về mô hình này là Circulise, một sự kết hợp giữa mô hình quản lý, kinh tế và công nghệ để mang lại giá trị bền vững và tuần hoàn.

Dự án Fanyatu tại lưu vực sông Congo là một trong những ví dụ điển hình về việc áp dụng công nghệ số trong kinh tế tuần hoàn. Dự án này chuyên tái trồng rừng và cải thiện sinh kế người dân địa phương. Thông qua việc tích hợp công nghệ IoT và bản sao số (digital twins), dự án này giám sát và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, đồng thời xây dựng lòng tin của các bên liên quan. Kết quả là khoảng 6 triệu cây đã được trồng, và cộng đồng địa phương tham gia với vai trò “người sản xuất kiêm tiêu dùng tài nguyên” (resource prosumers).

Mô hình kinh tế tuần hoàn xoay quanh việc giảm thiểu chất thải và tận dụng tối đa giá trị từ sản phẩm và nguyên liệu. Các chuyên gia cho rằng trong một nền kinh tế tuần hoàn, con người có thể tận dụng được nhiều giá trị hơn từ những gì đã có và duy trì giá trị đó trong nền kinh tế lâu nhất có thể. Điều này có thể đạt được thông qua thiết kế thông minh, giải pháp số và sự chuyển dịch từ sở hữu sản phẩm sang sử dụng dịch vụ.

Trên thế giới, đã có các dự án khác cho thấy công nghệ mới đang là trợ thủ đắc lực để thúc đẩy nhanh tiến trình và hiệu quả của kinh tế tuần hoàn. EY đang hợp tác với nhiều công ty triển khai công cụ AI phân tích chuỗi cung ứng, giúp giải quyết các điểm nghẽn trong quản lý vận chuyển, giảm lượng phát thải carbon và dự báo nhu cầu nhằm hạn chế sản xuất dư thừa và tồn kho. Plastic Bank (Canada) ứng dụng nền tảng tích hợp AI và Blockchain để biến rác nhựa thành ‘tiền tệ’, cho phép người dân đổi rác lấy nhu yếu phẩm, học phí, bảo hiểm y tế và các dịch vụ thiết yếu khác.

Hiện khoảng 27% các quốc gia đưa hành động kinh tế tuần hoàn vào Đóng góp do Quốc gia Tự quyết định (NDC). Kinh tế tuần hoàn cũng sẽ là chủ đề chính tại Hội nghị Biến đổi khí hậu lần thứ 30 của Liên Hợp Quốc (COP30). Việc khai thác và chế biến nguyên liệu, gồm nhiên liệu hóa thạch, khoáng sản và sinh khối, chiếm ít nhất 55% lượng khí nhà kính toàn cầu, đồng thời góp phần vào tình trạng suy giảm đa dạng sinh học và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.

Giáo sư Yves Wautelet cũng nhấn mạnh rằng sự tương tác giữa công nghệ và nhu cầu của xã hội cần được thể hiện một cách rõ ràng trong thiết kế và vận hành hệ thống quản trị. Không chỉ đơn thuần áp dụng công nghệ, cần xác định rõ công nghệ đó phục vụ lợi ích gì cho cộng đồng, phát triển bền vững và điều chỉnh công nghệ để phù hợp với mục tiêu xã hội.