Chuyển đổi xe xăng sang xe điện đang là một chiến lược quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí, đặc biệt là từ lĩnh vực giao thông – nguồn phát thải lớn nhất. Tuy nhiên, quá trình này có thể mang lại những tác động sâu rộng đến cuộc sống hàng ngày của người dân, đặc biệt là những người sinh sống và làm việc trong khu vực vành đai 1 của Hà Nội.

Theo các chuyên gia và nhà quản lý, ô nhiễm không khí tại Hà Nội chủ yếu bắt nguồn từ phương tiện giao thông, chiếm khoảng 35% nguồn ô nhiễm. Trong đó, khí thải từ phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, còn bụi từ hoạt động giao thông là 23%. Để thực hiện chuyển đổi một cách hiệu quả, các chuyên gia đề xuất cần tiến hành khảo sát đánh giá, hoàn thiện thể chế chính sách, xây dựng cơ sở hạ tầng và xác định tiêu chuẩn khí thải cho xe máy. Quá trình chuyển đổi cần đảm bảo sự an toàn và thuận tiện cho người dân.

Hà Nội đã vạch ra các kế hoạch cụ thể bao gồm khảo sát đánh giá ảnh hưởng đến người dân và các đối tượng liên quan, hoàn thiện thể chế chính sách và xây dựng cơ sở hạ tầng. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đưa ra giải pháp thúc đẩy mô hình đổi pin, tận dụng hệ thống cây xăng hiện có và phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị. Nếu người dân hiểu rõ mục tiêu, kế hoạch và thấy rằng chính sách là vì lợi ích của họ, họ sẽ tự nguyện thay đổi và ủng hộ.

Hiện tại, Hà Nội đang tích cực triển khai các kế hoạch để dẫn đầu trong công tác chuyển đổi, tận dụng lợi thế từ Luật Thủ đô. Tuy nhiên, để đảm bảo sự thành công, việc này cần sự phối hợp và hỗ trợ từ các bên liên quan. Việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn đóng góp vào việc xây dựng một môi trường sống lành mạnh và bền vững cho người dân.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện cần được thực hiện một cách bài bản và có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Điều này không chỉ liên quan đến việc thay thế phương tiện giao thông mà còn liên quan đến việc xây dựng cơ sở hạ tầng hỗ trợ như trạm sạc điện. Hà Nội có thể tận dụng hệ thống cây xăng hiện có để chuyển đổi thành trạm sạc, từ đó giúp giảm thiểu chi phí đầu tư vào cơ sở hạ tầng mới.

Song song với việc triển khai các giải pháp kỹ thuật, chính quyền Hà Nội cũng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của việc chuyển đổi sang xe điện. Khi người dân hiểu rõ về những lợi ích như giảm chi phí vận hành, bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí, họ sẽ càng ủng hộ và tích cực tham gia vào quá trình chuyển đổi này.

Trong thời gian tới, Hà Nội sẽ tiếp tục triển khai nhiều hoạt động nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xe xăng sang xe điện. Với sự vào cuộc mạnh mẽ của chính quyền và sự ủng hộ của người dân, Hà Nội hy vọng sẽ đạt được mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm không khí và xây dựng một môi trường sống trong lành hơn cho người dân.

TP.HCM đang tích cực triển khai các đề án chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững, giảm thiểu ô nhiễm không khí do phát thải từ phương tiện giao thông. Với vai trò là đầu tàu kinh tế và đô thị đông dân nhất, thành phố đang đối mặt với những thách thức môi trường và áp lực từ biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

Để giải quyết vấn đề này, TP.HCM quyết liệt đẩy mạnh xu hướng chuyển đổi xanh, xem đây là một chiến lược then chốt để phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống cho người dân và hiện thực hóa các cam kết quốc gia. Mới đây, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đã đề xuất chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe máy điện cho tài xế công nghệ trong tháng 7/2025. Dự kiến, chính sách hỗ trợ và khuyến khích sẽ được áp dụng từ 1/1/2026 nếu đề án được các cấp thông qua.

Theo đó, các tài xế công nghệ sẽ được hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn góp phần vào việc phát triển bền vững và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Bên cạnh đó, TP.HCM cũng đang triển khai Nghị quyết số 98 của Quốc hội về cơ chế đặc thù. Sở Xây dựng đã xây dựng Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông với 2 giai đoạn cụ thể. Mục tiêu đến năm 2030 là 100% xe buýt của TP.HCM sử dụng điện, năng lượng xanh.

Để hiện thực hóa mục tiêu tổng quát trên, đề án đưa ra bốn giai đoạn với các mục tiêu định lượng và gắn với lộ trình thời gian cụ thể. Điều này sẽ tạo cơ sở để đo lường, đánh giá tiến độ và hiệu quả trong giai đoạn triển khai.

Nhiều nước trên thế giới cũng đã thực hiện chuyển đổi sang xe điện, như Trung Quốc, Na Uy. Tại Trung Quốc, thành phố Thâm Quyến là một ví dụ điển hình về chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe điện hai bánh ở cấp đô thị. Còn tại Na Uy, chính phủ đã đưa ra loạt chính sách ưu đãi mạnh mẽ và toàn diện để khuyến khích người dân sử dụng xe điện.

Trong khi đó, Sở Xây dựng TP.HCM đang phối hợp các đơn vị liên quan hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết. Đồng thời, Sở cũng bổ sung đánh giá tác động sau khi TP.HCM sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu. Điều này sẽ giúp triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn TP.HCM mới. Dự kiến, báo cáo UBND TP.HCM và trình HĐND TP.HCM trong quý IV/2025.