Hệ thống quỹ tín dụng nhân dân đã và đang đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp vốn cho khu vực nông thôn và các địa bàn khó khăn, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế địa phương và giảm nghèo bền vững. Sau 30 năm phát triển, đến cuối năm 2024, dư nợ tín dụng của hệ thống quỹ tín dụng nhân dân đã đạt gần 139.000 tỷ đồng, với hơn 90% tập trung vào nông nghiệp, nông thôn và hộ kinh doanh cá thể – nhóm đối tượng thường bị các ngân hàng thương mại bỏ ngỏ.

Hệ thống quỹ tín dụng nhân dân tiếp tục khẳng định vị trí của mình trong hệ sinh thái tài chính vi mô và đang trở thành mắt xích quan trọng trong tiến trình phát triển tài chính toàn diện quốc gia. Với lợi thế là sự am hiểu địa bàn và sát thực tiễn đời sống thành viên, các quỹ tín dụng nhân dân đã thể hiện khả năng phục hồi nhanh và duy trì thanh khoản ổn định trong bối cảnh kinh tế – tài chính toàn cầu nhiều biến động.

Đến cuối năm 2024, toàn hệ thống có 1.177 quỹ tín dụng nhân dân, hoạt động trên địa bàn 57 tỉnh/thành phố với 1.953.510 thành viên. Vốn điều lệ của hệ thống quỹ tín dụng nhân dân không ngừng tăng lên, đạt 7.778,2 tỷ đồng, tăng 54% so với cuối năm 2020 và tăng 527% so với cuối năm 2010.

Hoạt động cho vay của các quỹ tín dụng nhân dân tập trung chủ yếu cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và các hoạt động dịch vụ thiết thực nhằm phát triển kinh tế địa phương. Các quỹ tín dụng nhân dân đã kinh doanh có lãi, thu nhập bù đắp được chi phí, cho thấy kết quả khả quan và đáng ghi nhận.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, hệ thống quỹ tín dụng nhân dân vẫn tồn tại một số hạn chế. Mô hình quản trị ở nhiều quỹ còn mang tính tự phát, vận hành theo thói quen và tập quán địa phương, thiếu tính chuyên nghiệp. Do đó, việc tái cấu trúc mô hình và nâng cao năng lực quản trị là cần thiết.

Để hệ thống quỹ tín dụng nhân dân hoạt động an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam (Co-opBank) cần triển khai chiến lược phát triển dựa trên ba trụ cột. Thứ nhất, nâng cao năng lực điều phối hệ thống để tăng cường sự liên kết và giám sát giữa các quỹ tín dụng nhân dân. Thứ hai, thúc đẩy chuyển đổi số một cách thiết thực và phù hợp để giảm chi phí và rủi ro công nghệ. Thứ ba, tái cấu trúc mô hình hỗ trợ thành viên để tăng cường năng lực quản trị và tài chính cho các quỹ tín dụng nhân dân.

Co-opBank cần đóng vai trò đối tác chiến lược, đồng hành cùng các quỹ tín dụng nhân dân thông qua mô hình đào tạo và tư vấn chuyên sâu. Việc này sẽ giúp các quỹ tín dụng nhân dân nâng cao năng lực quản trị và tài chính, đồng thời mở rộng không gian phát triển và tạo lập hệ sinh thái bền vững cho tài chính vi mô tại Việt Nam.

TP Cần Thơ đã đạt được những kết quả ấn tượng trong công tác giảm nghèo bền vững nhờ sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị và sự huy động đa dạng các nguồn lực. Chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo bền vững trên địa bàn thành phố đã đạt được nhiều thành công đáng kể, giúp cải thiện cuộc sống của hàng nghìn gia đình.

Nguồn lực để thực hiện chương trình này đã được huy động từ nhiều nguồn, bao gồm ngân sách Nhà nước, sự đóng góp của cộng đồng, doanh nghiệp và sự chủ động của chính người dân. Hội đồng Nhân dân thành phố đã ban hành 3 Nghị quyết quan trọng, tạo ra hành lang pháp lý vững chắc, giúp các hộ nghèo dễ dàng tiếp cận với các chính sách hỗ trợ thiết thực.

Đến đầu năm 2025, TP Cần Thơ đã giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống chỉ còn 0,09% (tương đương 350 hộ), vượt mục tiêu 0,15% đề ra cho cả giai đoạn. Thành phố đã tích cực triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ cụ thể, bao gồm xây dựng và bàn giao hơn 2.283 căn nhà đại đoàn kết cho các hộ nghèo, cận nghèo.

Bên cạnh đó, thành phố cũng đã tổ chức 94 lớp đào tạo nghề cho 2.910 người, trong đó có 585 người thuộc hộ nghèo, cận nghèo, giúp họ có cơ hội việc làm và thu nhập ổn định. Chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập đã giúp hơn 52.500 em thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn được tiếp tục đến trường.

Trong năm 2024, quận Ô Môn đã vận động xây dựng và sửa chữa 62 căn nhà, cấp 4.957 thẻ bảo hiểm và hỗ trợ 95 hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo vay trên 3,3 tỷ đồng để phát triển kinh tế gia đình. Mục tiêu của TP Cần Thơ là giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 0,05% (tương đương 187 hộ) vào cuối năm 2025.

Để đạt được mục tiêu này, thành phố sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ và hiệu quả các cơ chế, chính sách giảm nghèo bền vững, trọng tâm là thực hiện hiệu quả Nghị quyết của HĐND thành phố. TP Cần Thơ sẽ tiếp tục huy động mọi nguồn lực từ ngân sách Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng để đảm bảo nguồn lực tài chính vững mạnh cho các chương trình giảm nghèo.

Thành phố cũng sẽ đẩy mạnh nâng cao chất lượng đào tạo nghề, gắn kết chặt chẽ với nhu cầu thực tế của thị trường lao động, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận với những kiến thức và kỹ năng thiết yếu để thoát nghèo bền vững.

Tại tỉnh Lâm Đồng, kinh tế nông thôn đã được xác định là một trụ cột quan trọng trong chiến lược xây dựng nông thôn mới hiện đại, xanh, bền vững và giàu bản sắc trong giai đoạn 2026-2035. Một trong những mô hình hiệu quả đang được triển khai tại xã Quảng Khê là dự án sinh kế về trồng dâu, nuôi tằm, thuộc chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững.

Dự án này đã được triển khai với sự tham gia của 22 hộ dân và đã mang lại thu nhập ổn định cho người dân. Trung bình mỗi tháng, các hộ tham gia có thể thu được 2 lứa kén, với thu nhập từ 8-13 triệu đồng/tháng/hộ. Mô hình này không chỉ giúp người dân thoát nghèo mà còn tạo việc làm ổn định tại chỗ, giúp họ chủ động trong sản xuất.

Chị H’Liêm, dân tộc Mạ, xã Quảng Khê, cho biết chị là một trong những người đầu tiên của địa phương phát triển nghề trồng dâu, nuôi tằm. Chị thấy rằng đây là quyết định đúng đắn vì gia đình có thể tận dụng được đất đai để trồng dâu, nuôi tằm. Việc nuôi tằm đòi hỏi kỹ thuật không quá khó, chỉ cần siêng năng, cẩn thận là có thu nhập tương đối ổn định, đều đặn.

Ông Mai Văn Tùng, Chủ tịch UBND xã Quảng Khê, cho biết trồng dâu, nuôi tằm là lựa chọn phù hợp với điều kiện tự nhiên và tập quán sản xuất của người dân nơi đây. Các hộ được chọn tham gia đều là những người thật sự có nhu cầu, có ý chí vươn lên. Chính điều đó đã góp phần quyết định đến hiệu quả thực tế của chương trình.

Ông Tùng khẳng định, cùng với sự chủ động của người dân, vai trò của hệ thống chính trị cơ sở rất lớn trong việc định hướng, đồng hành xây dựng mô hình. Cấp ủy, chính quyền cơ sở phân công cụ thể người đứng đầu, tổ phụ trách thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, nắm tình hình để tạo bước phát triển ổn định cho nghề trồng dâu, nuôi tằm của bà con.

Hiện xã Quảng Khê có trên 200 hộ trồng dâu, nuôi tằm, với diện tích hơn 100 ha. Mô hình này đã tạo hiệu quả vượt mong đợi, giúp nhiều hộ không chỉ thoát nghèo mà còn phát triển sản xuất theo quy mô lớn và bền vững hơn.

Kết quả này đã cho thấy sự vào cuộc mạnh mẽ, quyết tâm cao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền cơ sở. Đây là kinh nghiệm hay, quý báu mà Việt Nam tiếp tục phát huy trong giai đoạn tới. Chủ trương chung là tiếp tục phân công nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, các cấp; quán triệt, thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư.