KFC, thương hiệu gà rán nổi tiếng có trụ sở tại Mỹ, đã đạt được thành công đáng kể trên quy mô toàn cầu, đặc biệt là tại các thị trường châu Á như Trung Quốc. Với chiến lược ‘địa phương hóa sản phẩm’, KFC không chỉ đơn thuần là một thương hiệu thực phẩm phương Tây mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của nhiều quốc gia.

Câu chuyện kinh doanh của KFC bắt đầu từ một quán ăn nhỏ ven đường của Colonel Harland Sanders tại Kentucky vào năm 1930. Đến năm 1952, KFC chính thức trở thành chuỗi cửa hàng đầu tiên chuyên về gà rán với công thức 11 loại thảo mộc và gia vị bí mật. Sự thành công của KFC đã giúp thương hiệu này trở thành một biểu tượng trong ngành thức ăn nhanh toàn cầu.

Vào năm 1987, KFC đã trở thành chuỗi thức ăn nhanh phương Tây đầu tiên mở cửa hàng tại Trung Quốc. Đây là một bước tiến chiến lược trong bối cảnh toàn cầu hóa. Tính đến năm 2024, KFC đã có hơn 10.000 cửa hàng tại Trung Quốc, chính thức vượt qua McDonald’s. Thành công này không phải là ngẫu nhiên mà là kết quả của chiến lược thích ứng sâu sắc với văn hóa, khẩu vị và trải nghiệm của người dùng địa phương.

Để đáp ứng khẩu vị của người dùng địa phương, KFC đã tạo ra những sản phẩm mới như bánh mì gà không xương, youtiao (quẩy Trung Quốc), cơm bát. Thậm chí, CEO của Yum China, Joey Wat, đã dành hàng giờ để quan sát khách hàng ăn uống nhằm phát triển sản phẩm mới như món ‘mash potato burger’. Điều này cho thấy KFC luôn lắng nghe và hiểu nhu cầu của người dùng.

Chiến lược ‘địa phương hóa sản phẩm’ đã giúp KFC trở nên thân thuộc đến mức được xem như một món ăn phương Đông, chứ không chỉ là ẩm thực phương Tây. Trong khi McDonald’s chọn giữ phong cách phương Tây, KFC lại chiều chuộng khẩu vị địa phương. Điều này đã giúp KFC duy trì tăng trưởng ổn định.

Ngoài Trung Quốc, KFC còn có những dấu ấn phát triển đáng kể tại Nhật Bản từ năm 1983. Tại Anh, KFC cũng vừa công bố kế hoạch đầu tư khoảng 2 tỷ USD để nâng cấp 500 cửa hàng mới và tu sửa 200 cửa hàng hiện tại.

Yum! Brands, công ty mẹ sở hữu KFC, đang tận dụng thành công của chuỗi này như động lực tăng trưởng chủ chốt toàn cầu. Tuy nhiên, KFC cũng phải đối mặt với thách thức như chất lượng vận hành và trải nghiệm đôi khi lệch chuẩn giữa các franchisee.

Mặc dù KFC từng hợp tác với Beyond Meat để thử nghiệm gà nhân tạo, nhưng sản phẩm này vẫn chưa thay đổi đáng kể bức tranh kinh doanh. Tuy nhiên, KFC đã đẩy mạnh công nghệ để tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm của người tiêu dùng trẻ.

Thành công của KFC có thể được lý giải bởi thương hiệu mạnh, công thức độc quyền, thích ứng sâu với văn hóa địa phương và đầu tư công nghệ. Mỗi thị trường là một thử nghiệm về ‘nghệ thuật franchise quốc tế’ và để duy trì vị trí ngôi vương trong ngành, KFC phải liên tục thay đổi.

Gà rán Hàn Quốc – Hiện tượng ẩm thực toàn cầu

Trong những năm gần đây, gà rán Hàn Quốc đã trở thành một hiện tượng ẩm thực toàn cầu, không chỉ làm mưa làm gió tại thị trường nội địa mà còn lan tỏa ra khắp thế giới. Các chuỗi thương hiệu lớn như BBQ, bhc và Kyochon đang mở rộng mạng lưới cửa hàng với tốc độ chưa từng có, đưa món ăn giòn rụm, đậm đà hương vị Hàn ra khắp thế giới.

Theo số liệu công nghiệp Hàn Quốc, riêng trong năm 2024, thương hiệu BBQ đã khai trương khoảng 150 cửa hàng ở nước ngoài. Khi cộng thêm bhc và Kyochon, tổng số cửa hàng mới mở của ba “ông lớn” này lên tới 184 điểm trên toàn cầu – một con số phản ánh mức độ phổ biến ngày càng tăng của món gà rán Hàn Quốc.

Gà rán từng là món ăn đường phố bình dân, xuất hiện lần đầu vào thập niên 1970 khi Hàn Quốc bắt đầu công nghiệp hóa mạnh mẽ. Ban đầu chịu ảnh hưởng từ phong cách nấu nướng của Mỹ, món ăn này nhanh chóng được người Hàn cải biến với phong cách riêng, nổi bật nhất là kỹ thuật chiên hai lần giúp vỏ giòn rụm nhưng thịt bên trong vẫn mọng nước và thơm ngon.

Tới những năm 1980–1990, hàng loạt chuỗi thương hiệu nội địa ra đời, cạnh tranh nhau về công thức và phong cách. Khi làn sóng Hallyu (K-pop, K-drama và văn hóa Hàn) lan rộng trong thập niên 2000, gà rán Hàn Quốc cũng theo đó bùng nổ ra quốc tế. Những cảnh quay “chimaek” – kết hợp giữa gà rán và bia – xuất hiện dày đặc trong phim ảnh, khiến không ít khán giả toàn cầu tò mò và tìm đến món ăn này như một phần của trải nghiệm văn hóa Hàn.

Từ Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản cho đến Việt Nam hay Panama, gà rán Hàn Quốc đã thích nghi với khẩu vị địa phương một cách linh hoạt. Tại Mỹ, các loại sốt như buffalo hay ranch được thêm vào. Ở Đông Nam Á, món ăn này được pha trộn cùng các loại thảo mộc, gia vị bản địa. Ở Nhật, phiên bản gà ít cay, nhẹ vị lại được ưa chuộng hơn cả.

Các nền tảng mạng xã hội cũng góp phần đẩy nhanh tốc độ lan truyền của món ăn. Nhiều blogger ẩm thực và người nổi tiếng trên TikTok, Instagram thường xuyên chia sẻ video thử món gà rán Hàn Quốc, từ đó làm tăng độ nhận diện thương hiệu cho các chuỗi nhà hàng đến từ xứ kim chi.

Tại thị trường Hàn Quốc, các chuỗi siêu thị lớn như Emart, Lotte Mart và Homeplus đang khởi động một “cuộc chiến giá” chưa từng có nhằm thu hút khách hàng giữa bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang. Chỉ với 5.000 won (khoảng 90.000 đồng), người tiêu dùng có thể mua được một xô gà rán – mức giá khó tin khi mà các thương hiệu như BBQ hay Kyochon hiện bán với giá từ 23.000 won trở lên.

Các siêu thị tận dụng mô hình nấu và bán trực tiếp tại cửa hàng, không qua trung gian hay phí nhượng quyền, giúp giảm đáng kể chi phí sản phẩm. Song hành với chiến lược giảm giá là hiện tượng xếp hàng dài tại các siêu thị lớn – minh chứng cho sự hấp dẫn bền vững của món ăn này đối với người tiêu dùng Hàn Quốc.

Sự phổ biến của gà rán Hàn Quốc đang bước sang một giai đoạn mới. Không chỉ phục vụ cộng đồng người Hàn tại nước ngoài như trước, các chuỗi nhượng quyền hiện nay ngày càng được điều hành bởi các đối tác bản địa.

Trong số các thương hiệu Hàn Quốc, BBQ là thương hiệu tích cực mở rộng quy mô ra thị trường toàn cầu nhiều nhất. Theo kế hoạch công bố vào đầu năm 2024, công ty này dự kiến sẽ đạt con số khoảng 100 cửa hàng tại Mỹ trong năm đó và sẽ tăng gấp đôi sự hiện diện tại thị trường này vào năm 2025.

Trong khi đó, bhc và Kyochon Chicken cũng đang đạt được những bước tiến đáng kể ở nước ngoài. bhc hiện vận hành 26 cửa hàng tại bảy quốc gia, với 17 cửa hàng trong số đó được mở mới vào năm 2024. Doanh thu nước ngoài của công ty từ tháng 1 đến tháng 8/2024 đã tăng 304% so với cùng kỳ năm 2023.

Từ chỗ chỉ là một món ăn vặt đường phố, gà rán Hàn Quốc nay đã trở thành “sứ giả” đưa văn hóa ẩm thực Hàn ra thế giới. Dù đang ở Seoul, Tokyo, hay New York, một miếng gà rán giòn rụm có thể làm gợi nhớ tới một bộ phim Hàn bạn từng xem, một bài nhạc K-pop từng nghe, hoặc đơn giản là một bữa tối ngon miệng.

Giữa những biến động về giá cả, chiến lược nhượng quyền và khẩu vị địa phương, có một điều không thay đổi: gà rán Hàn Quốc tiếp tục là minh chứng sống động cho sức mạnh mềm của văn hóa, khi một món ăn có thể vượt qua mọi rào cản để chạm đến trái tim người tiêu dùng toàn cầu.