Trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển nhanh chóng, nhiều công ty công nghệ đang áp dụng các mô hình làm việc khắc nghiệt để tăng tốc phát triển và cạnh tranh trên thị trường. Mô hình 996, trong đó nhân viên làm việc từ 9h sáng đến 9h tối, 6 ngày một tuần, đã trở thành tiêu chuẩn tại nhiều công ty Trung Quốc và đang lan rộng sang Mỹ. 심지어 một số công ty đang tiến tới mô hình 007, làm việc từ nửa đêm đến nửa đêm, 7 ngày một tuần.

Mô hình 996 bắt nguồn từ các công ty công nghệ Trung Quốc và gây nhiều tranh cãi về việc xóa bỏ cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Năm 2021, chính phủ Trung Quốc đã trấn áp mô hình này, nhưng nhiều công ty vẫn âm thầm duy trì. Tại Mỹ, startup phần mềm Rilla tại Thung lũng Silicon cho biết gần như toàn bộ đội ngũ 80 nhân viên đang tuân theo lịch 996.

Một số công ty thậm chí đang tiến tới mô hình 007. Nhà đầu tư mạo hiểm người Anh Harry Stebbings cho biết để xây dựng công ty trị giá 10 tỷ USD, bạn phải làm việc 7 ngày một tuần. Huawei là một ví dụ điển hình về văn hóa làm việc 007. Gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đã chuyển sang mô hình mới để vượt qua khó khăn khi bị đưa vào danh sách đen thương mại.

Bất chấp lệnh cấm của Mỹ, Huawei đã chuyển mình thành công từ một công ty viễn thông trở thành cái tên đáng gờm về AI tại Trung Quốc. CEO Nvidia Jensen Huang cũng thừa nhận mình không có sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, làm việc từ lúc thức dậy đến khi đi ngủ, suốt 7 ngày một tuần.

Tại Nvidia, làm ngoài giờ hành chính là điều bình thường. Cựu nhân viên cho biết họ được kỳ vọng làm cật lực 7 ngày một tuần với công việc chất đống đến 2h sáng. Những nỗ lực này đã giúp giá cổ phiếu Nvidia tăng vọt 1.600% trong 5 năm qua.

Không chỉ các công ty công nghệ lớn, một số startup cũng theo đuổi lịch 007 hoặc gần như vậy. Lịch trình vắt kiệt sức lao động này là điều họ cần vì thị trường vô cùng khốc liệt. Các startup AI đã huy động được 104,3 tỷ USD tại Mỹ trong nửa đầu năm, gần bằng mức 104,4 tỷ USD của cả năm 2024.

CEO của startup AI Greptile, Daksh Gupta, thừa nhận ông tìm kiếm những nhân viên sẵn sàng làm 84 giờ mỗi tuần. Lịch trình vắt kiệt sức lao động này là điều cần thiết để chuyển những đồng đầu tư thành lợi nhuận và thị phần.

Việc các công ty công nghệ lớn và startup áp dụng mô hình làm việc khắc nghiệt đang đặt ra câu hỏi về sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống của nhân viên. Liệu rằng, các nhân viên có thể duy trì được sức khỏe và tinh thần trong môi trường làm việc căng thẳng như vậy không? Hay họ sẽ phải trả giá bằng sức khỏe và hạnh phúc của mình?

Thông tin về các công ty công nghệ và cách họ áp dụng mô hình làm việc khắc nghiệt đang trở thành một chủ đề nóng trong ngành công nghiệp công nghệ.

Trung Quốc đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng về sức khỏe tâm thần, đặc biệt là trong giới trẻ. Áp lực công việc ngày càng gia tăng đã dẫn đến tình trạng kiệt sức về cả thể chất lẫn tinh thần. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về hỗ trợ sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Nhân dân số 4 – Đại học Tứ Xuyên đã thành lập một phòng khám đặc biệt dành cho những người gặp khó khăn về tinh thần khi phải đi làm.

Phòng khám này, được thành lập từ đầu tháng 7, hoạt động vào thứ Tư hàng tuần từ 8 giờ sáng đến 12 giờ trưa, và được dẫn dắt bởi một nhóm chuyên gia tâm lý. Mục tiêu của phòng khám là điều trị các vấn đề tâm lý như lo âu, trầm cảm và căng thẳng liên quan đến công việc, đặc biệt dành cho những người thường xuyên chán nản hoặc sợ hãi khi đối mặt với công việc hàng ngày. Các bệnh nhân đến đây thường là những người trẻ, đặc biệt là nhân viên văn phòng, đang phải đối mặt với áp lực từ khối lượng công việc nặng nề, sự cạnh tranh khốc liệt trong môi trường làm việc hoặc cảm giác mất cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân.

Theo bác sĩ Lei Ming, Trưởng khoa Tâm lý của bệnh viện, phòng khám được thành lập để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về sức khỏe tâm thần trong bối cảnh xã hội hiện đại. “Nhiều người trẻ cảm thấy kiệt sức vì công việc, đặc biệt là khi họ phải đối mặt với áp lực từ sếp, đồng nghiệp hoặc những kỳ vọng không thực tế. Một số người thậm chí cảm thấy sợ hãi khi nghĩ đến việc đi làm vào sáng thứ Hai”, ông chia sẻ.

Bác sĩ Lei cũng nhấn mạnh rằng phòng khám không chỉ tập trung điều trị các triệu chứng lo âu và trầm cảm, mà còn hướng đến giúp bệnh nhân tìm ra nguyên nhân gốc rễ của vấn đề và phát triển các kỹ năng xử lý căng thẳng. “Chúng tôi không chỉ muốn chữa trị triệu chứng, mà còn muốn giúp họ xây dựng một tư duy tích cực hơn đối với công việc và cuộc sống”, bác sĩ nói.

Sự ra đời của phòng khám đã thu hút sự chú ý rộng rãi trên mạng xã hội Trung Quốc, đặc biệt là trên nền tảng Weibo. Nhiều người dùng bày tỏ sự đồng cảm và ủng hộ sáng kiến này. Tuy nhiên, việc mở phòng khám cũng có một số ý kiến trái chiều. Một số người cho rằng cảm giác chán nản với công việc chỉ là một phần bình thường của cuộc sống. Do đó, việc phòng khám này mở ra là không cần thiết.

Trung Quốc hiện đang đối mặt với những thách thức lớn về sức khỏe tâm thần, đặc biệt trong giới trẻ. Văn hóa làm việc “996” (làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày/tuần) và sự cạnh tranh khốc liệt trong các ngành nghề đã khiến nhiều người rơi vào tình trạng kiệt sức về cả thể chất lẫn tinh thần. Theo một báo cáo gần đây, hơn 60% người lao động Trung Quốc cảm thấy căng thẳng thường xuyên vì công việc.

Phòng khám dành cho người không thích đi làm là một phần trong nỗ lực của các cơ sở y tế nhằm giải quyết các vấn đề sức khỏe tâm thần đang gia tăng. Ngoài việc cung cấp các buổi tư vấn tâm lý, phòng khám còn tổ chức các hội thảo về quản lý căng thẳng, kỹ năng cân bằng công việc và cuộc sống cũng như các buổi trị liệu nhóm để bệnh nhân chia sẻ trải nghiệm của mình.

Đại diện bệnh viện cũng cho biết họ hy vọng phòng khám sẽ trở thành mô hình thí điểm để nhân rộng ra các thành phố khác ở Trung Quốc. Ngoài ra, các bác sĩ cũng kêu gọi các công ty cải thiện môi trường làm việc, giảm áp lực cho nhân viên và thúc đẩy văn hóa làm việc lành mạnh hơn. “Nếu chúng ta có thể thay đổi cách các công ty đối xử với nhân viên, sẽ có ít người phải đến với phòng khám của chúng tôi hơn”, bác sĩ Lei nói.