Sản phẩm OCOP Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế với diện mạo chuyên nghiệp và bản sắc riêng độc đáo. Mới đây, Triển lãm số Vietnam OCOPEX 2025 đã diễn ra từ ngày 1 đến 3/8 tại Hà Nội, để lại nhiều dấu ấn đáng nhớ. Không chỉ dừng lại ở những con số ấn tượng, điều đáng nhớ là cách mà các làng quê Việt Nam học cách kể câu chuyện của mình bằng ngôn ngữ số, chạm tới niềm tin của thế giới bằng sự chân thật và tử tế.

Từ những xưởng thủ công truyền thống giữa lũy tre làng, từ căn bếp nông thôn đầy ắp gia vị truyền thống, sản phẩm OCOP Việt Nam đang có mặt trên các kệ hàng tại Dubai, châu Âu, Nhật Bản. Đằng sau sự hiện diện này là những câu chuyện – một phần hồn cốt quê hương – được kể lại bằng ngôn ngữ số, bằng sự tử tế và chân thực. Đây được xem là hành trình Việt Nam chạm vào trái tim thế giới – không bằng công nghệ tối tân, mà bằng bản sắc địa phương được đánh thức trong thời đại mới.

Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã mang lại một diện mạo mới cho sản vật làng quê Việt Nam. Tính đến tháng 7/2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó 126 sản phẩm được chứng nhận 5 sao cấp quốc gia. Tuy nhiên, hơn 70% vẫn là sản phẩm 3 sao – cho thấy dư địa nâng tầm còn rất lớn để phát triển và mở rộng thị trường.

Bà Võ Hoàng Vân, Giám đốc Công ty TNHH V. KAUS, là hình ảnh tiêu biểu cho những người dám mơ lớn và tự mình mở lối ra thế giới. Từ 6 giờ sáng, bà Vân đã ngồi trước màn hình máy tính, mở Alibaba, dò từng tín hiệu khách hàng từ khắp nơi trên thế giới. Doanh nghiệp V. KAUS của bà Vân hiện đạt sản lượng xuất khẩu 200 tấn/tháng, doanh thu từ 1,3 triệu USD (2023) lên 3,6 triệu USD (2024), và đạt 2,4 triệu USD chỉ trong nửa đầu năm 2025.

Hội nghị chuyên đề bên lề Vietnam OCOPEX 2025 với chủ đề “Ứng dụng chuyển đổi số trong phát triển các sản phẩm OCOP xuất khẩu” thu hút đông đảo doanh nghiệp và đối tác quốc tế tham dự. Chương trình Vietnam Pavilion do Bộ Công Thương phối hợp với Alibaba triển khai đã hỗ trợ doanh nghiệp Việt – đặc biệt là SMEs – xuất khẩu qua nền tảng Alibaba.com.

Tuy nhiên, việc “lên tầm” không chỉ dừng lại ở kỹ thuật số. Nó còn nằm ở cách định vị giá trị văn hóa và bản sắc của từng sản phẩm – thứ không thể sao chép, và cần được kể lại một cách đắt giá. Ông Phương Đình Anh, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, nhấn mạnh: “Sản phẩm OCOP phải thật đắt!”

Sự kiện Vietnam OCOPEX 2025 – cả offline và online – được kỳ vọng là bước đi chiến lược cho một chương trình dài hạn: xây thương hiệu quốc gia từ từng sản phẩm bản địa. Khi mỗi sản phẩm mang theo một vùng đất, một con người, một câu chuyện – thì đó không còn là hàng hóa, mà là bản sắc sống.

Hàng nghìn sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm) từ hơn 200 đơn vị trên cả nước sẽ được trưng bày và giới thiệu tại Hoàng thành Thăng Long vào cuối tuần này. Sự kiện này nằm trong khuôn khổ chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại do Bộ Công Thương tổ chức, với tên gọi VIETNAM OCOPEX2025. Chiều ngày 1 tháng 8, chương trình đã được khai mạc chính thức.

VIETNAM OCOPEX2025 là một sự kiện quy mô lớn với 300 gian hàng của hơn 200 đơn vị trưng bày hàng nghìn mặt hàng đạt chứng nhận OCOP đến từ 34 tỉnh, thành cả nước. Các sản phẩm trưng bày bao gồm chè, cà phê, hạt điều, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, dược liệu, trầm hương, tinh dầu, tinh bột nghệ, các loại nông sản và thực phẩm chế biến, tổ yến, và các sản phẩm làm đẹp.

Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, trong hội chợ này, TP sẽ trưng bày gian hàng xúc tiến xuất khẩu OCOP với hơn 20 doanh nghiệp. Các sản phẩm được lựa chọn kỹ lưỡng, vừa đảm bảo chất lượng cao, vừa chú trọng đến mẫu mã bao bì, câu chuyện sản phẩm và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

Hà Nội hiện là địa phương dẫn đầu cả nước về các sản phẩm OCOP với 3.317 sản phẩm, trong đó có 6 sản phẩm 5 sao, 22 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.571 sản phẩm 4 sao và 1.718 sản phẩm 3 sao. Sản phẩm OCOP được TP xác định không chỉ là sản phẩm nông thôn, mà còn là sản phẩm văn hóa, là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc và hội nhập.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho rằng, việc các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng hướng tới các sản phẩm theo tiêu chuẩn OCOP, đã tác động tích cực đến phát triển kinh tế nông thôn, góp phần chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị, theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, có truy xuất nguồn gốc và theo nhu cầu thị trường.

Tính đến tháng 7 năm 2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, của 9.195 chủ thể OCOP. Trong đó có 126 sản phẩm được công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia. Đến nay, nhiều sản phẩm OCOP đã đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm; có mẫu mã, bao bì đa dạng và thân thiện với môi trường, phù hợp yêu cầu của thị trường.

Tổ chức hội chợ VIETNAM OCOPEX2025 nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, chủ thể OCOP Việt Nam giới thiệu, quảng bá sản phẩm, tìm kiếm đối tác và phát triển thị trường cả trong nước và quốc tế.

Chương trình sản phẩm OCOP đã có một bước chuyển quan trọng từ sản xuất manh mún sang liên kết chuỗi giá trị, tuân thủ tiêu chuẩn và truy xuất nguồn gốc. Đến tháng 7/2025, cả nước sẽ có 17.068 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó 126 đạt 5 sao. Sự hỗ trợ từ chuyển đổi số đang giúp sản phẩm OCOP từng bước chinh phục thị trường quốc tế.

Chương trình sản phẩm OCOP đang tạo ra tác động sâu rộng, trở thành giải pháp ưu tiên trong phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới. Từ sản xuất nhỏ lẻ, nông thôn đã chuyển hướng sang mô hình liên kết chuỗi giá trị, tuân thủ tiêu chuẩn, truy xuất nguồn gốc và đáp ứng nhu cầu thị trường. Đến tháng 7/2025, cả nước sẽ có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên của 9.195 chủ thể, trong đó 126 sản phẩm 5 sao cấp quốc gia.

Nhiều sản phẩm không chỉ đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm mà còn đa dạng mẫu mã, bao bì thân thiện môi trường, khẳng định lợi thế và bản sắc vùng miền. OCOP vì thế trở thành động lực thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững.

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, cho biết Cục đã không ngừng đẩy mạnh, tăng cường và đổi mới các hoạt động xúc tiến thương mại để thích ứng linh hoạt với tình hình mới. Mục tiêu hàng đầu là hỗ trợ doanh nghiệp tăng cường sản xuất, giao thương và đẩy mạnh xuất khẩu nông sản.

Thực tế đã chứng minh, thông qua những hoạt động chuyển đổi số mạnh mẽ trong xúc tiến thương mại, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đã đạt được nhiều lợi ích thiết thực. Cụ thể, các doanh nghiệp đã tiết kiệm được chi phí, rút ngắn khoảng cách và thời gian giao dịch, tăng tốc độ xử lý đơn hàng, đồng thời mở rộng phạm vi tiếp cận thị trường và số lượng khách hàng tiềm năng.

Các chuyên gia cho rằng nền tảng số sẽ giúp sản phẩm OCOP lan tỏa mạnh mẽ hơn. Thông qua xúc tiến thương mại số, nhiều doanh nghiệp đã tiết kiệm chi phí, mở rộng thị trường và quảng bá thương hiệu OCOP.

Để cụ thể hóa chiến lược chuyển đổi số và tối đa hóa hiệu quả xúc tiến thương mại, từ năm 2023, Cục Xúc tiến thương mại đã triển khai chương trình ‘Gian hàng Quốc gia Việt Nam – Vietnam Pavilion’. Đây là một mô hình xúc tiến thương mại số đầy tham vọng, không chỉ gắn liền với thương hiệu quốc gia mà còn được xây dựng trên một quy trình tuyển chọn minh bạch và hệ thống hỗ trợ toàn diện.

Thông qua sáng kiến này, các doanh nghiệp trên khắp thế giới có thể dễ dàng tiếp cận thị trường Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương quốc tế. Tính đến giữa năm 2025, chương trình đã thu hút được 200 doanh nghiệp tiêu biểu từ các ngành hàng xuất khẩu nông sản chủ lực của Việt Nam.

Mục tiêu cuối cùng là giúp doanh nghiệp và các chủ thể OCOP xây dựng thương hiệu, quảng bá, giới thiệu và mở rộng thị trường, hướng tới sự phát triển hiệu quả và bền vững cho sản phẩm OCOP trên các nền tảng số.

Ông Phương Đình Anh, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, nhận định cần tận dụng nền tảng số để lan tỏa ‘câu chuyện OCOP’. Mỗi sản phẩm OCOP không chỉ mang giá trị vật chất mà còn chứa đựng văn hóa, truyền thống bản địa.

Bà Lương Ngân, Giảng viên cao cấp tại Đại học Nam Luân Đôn, cho rằng để nâng tầm thương hiệu OCOP, hướng tới phát triển bền vững và chinh phục thị trường quốc tế, cần tận dụng công nghệ số để kể trọn vẹn câu chuyện sản phẩm, giúp khách hàng tại Anh và châu Âu cảm nhận được sự chân thực của OCOP Việt Nam.

Chương trình ‘Mỗi xã một sản phẩm’ (OCOP) tại tỉnh Thái Nguyên đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong thời gian qua, góp phần quan trọng vào việc khẳng định thương hiệu nông sản và các sản phẩm đặc trưng của địa phương. Tính đến nay, toàn tỉnh Thái Nguyên đã có 560 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP từ 3 sao trở lên.

Đáng chú ý, tỉnh đã có 10 sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia, bao gồm các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm chức năng, sản phẩm chè, miến dong, du lịch văn hóa dân tộc và nấm hương. Các sản phẩm này đại diện cho sự xuất sắc và chất lượng của tỉnh Thái Nguyên trong việc phát triển và quảng bá các sản phẩm đặc trưng.

Các sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia của tỉnh Thái Nguyên gồm: 03 sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Vicumax của Công ty cổ phần Công nghệ Dược liệu Bắc Hà; sản phẩm miến dong Tài Hoan của Hợp tác xã Tài Hoan; sản phẩm chè đinh và chè tôm nõn của Hợp tác xã Chè Hảo Đạt; sản phẩm du lịch văn hóa dân tộc Tày – Bản làng Thái Hải của Công ty TNHH Thái Hải; sản phẩm miến dong của Hợp tác xã Miến Việt Cường; sản phẩm trà tôm nõn hương quê của Hợp tác xã Nông sản Phú Lương và sản phẩm nấm hương của Công ty TNHH Công nghệ sinh học Phú Gia.

Bên cạnh đó, tỉnh còn có 113 sản phẩm đạt OCOP 4 sao và 397 sản phẩm đạt OCOP 3 sao, chủ yếu thuộc các nhóm ngành như chế biến chè, nông sản, sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Sự gia tăng của các sản phẩm OCOP không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho người dân, mà còn đóng góp vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế tại khu vực nông thôn, chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang phát triển theo chuỗi giá trị với tiêu chuẩn, quy chuẩn và truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Các sản phẩm OCOP của Thái Nguyên đã từng bước khẳng định chất lượng và đáp ứng nhu cầu của thị trường. Nhiều sản phẩm OCOP của tỉnh đã có mặt tại các siêu thị, trung tâm thương mại trong và ngoài tỉnh, ngày càng được người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn. Một số sản phẩm thậm chí đã được xuất khẩu sang thị trường quốc tế, từ đó góp phần nâng tầm thương hiệu nông sản của Thái Nguyên.