Thị trường đất nền hiện đang trải qua một giai đoạn hạ nhiệt rõ rệt sau đợt tăng nóng đầu năm và chịu ảnh hưởng từ các thông tin về sáp nhập tỉnh, thành. Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc khu vực miền Nam của Batdongsan.com.vn, cho biết mức độ quan tâm đến đất nền trong tháng 6 đã giảm mạnh so với tháng 3 tại nhiều khu vực. Ví dụ, tại Hà Nội, mức độ quan tâm giảm 47%, trong khi tại TPHCM (cũ), mức độ quan tâm giảm 28%.

Nguồn cung đất nền cũng co lại do tâm lý thận trọng từ cả người mua và người bán trong bối cảnh chi phí nắm giữ tăng và chính sách chưa rõ ràng. Mức độ quan tâm đến đất nền cũng cho thấy sự phân hóa theo vùng. Tại miền Bắc, mức độ quan tâm tập trung ở các tỉnh như Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang (cũ), Hưng Yên (cũ). Trong khi đó, tại miền Nam, mức độ quan tâm tập trung cao quanh TPHCM, điển hình như Bình Dương (cũ), Đồng Nai (cũ), Long An (cũ), Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ).

Về giá đất nền, ông Tuấn đánh giá rằng trong 3 năm qua, TPHCM gần như không tăng giá, ngoại trừ một số khu vực như Long An tăng 36%, tức mỗi năm tăng trung bình 12%; Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) tăng 18%… Trong khi đó, tại miền Bắc, đất nền nhiều tỉnh ven Hà Nội tăng giá rất nhanh trong giai đoạn từ đầu năm 2023 đến quý II/2025. Chẳng hạn, tại Hòa Bình, giá đất nền tăng tới 200%, Bắc Giang tăng 100%, Hưng Yên tăng 75%, Bắc Ninh tăng 54%, Vĩnh Phúc tăng 26%… (tên các tỉnh trước thời điểm sáp nhập).

Ông Tuấn phân tích rằng 6 tháng đầu năm nay đánh dấu giai đoạn điều chỉnh rõ nét của thị trường đất nền, đặc biệt sau đợt tăng nóng đầu năm. “Xu hướng phân hóa theo vùng ngày càng rõ rệt, miền Bắc dẫn dắt tăng giá, trong khi miền Nam trở thành điểm đến của dòng tiền mang tính thận trọng. Hạ tầng và quy hoạch tiếp tục là yếu tố then chốt quyết định tiềm năng tăng trưởng và chiến lược đầu tư trung – dài hạn”, ông Tuấn nói.

Còn ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Property Guru Việt Nam, cho rằng triển vọng phân khúc đất nền từ nay đến cuối năm phụ thuộc rất nhiều vào các tín hiệu chính sách. Nếu các chính sách sắp tới, đặc biệt là về thuế, được ban hành một cách rõ ràng, thuận lợi và hợp lý, thị trường đất nền hoàn toàn có khả năng quay trở lại.

Tuy nhiên, ông Lê Đình Chung, Tổng Giám đốc SGO Homes, lại có quan điểm rằng những bất động sản đáp ứng được nhu cầu ở thực sẽ có tiềm năng tăng giá. Thực tế cho thấy, tại những khu vực có mật độ dân cư thấp và ít tiện ích, giá đất nền không tăng mạnh bằng các khu vực đã hình thành nhà ở, có đầy đủ dịch vụ tiện ích, đáp ứng tốt nhu cầu ở thực. Chính vì vậy, theo ông Chung, các nhà đầu tư trước đây có thói quen đầu tư đất nền sẽ dần dịch chuyển sang bất động sản nhà ở. Họ sẽ tập trung vào các nơi đông dân cư, khu vực trung tâm và có khả năng cho thuê tốt.

Luat_Dat_dai2024, có hiệu lực từ ngày 1/7, đã thể hiện tinh thần cải cách, đưa giá đất sát thị trường hơn, bảo đảm quyền lợi người bị thu hồi đất. Tuy nhiên, Luat_Dat_dai2024 cũng đang lộ ra nhiều bất cập ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp. Để tháo gỡ vướng mắc, nhiệm vụ cấp bách là nghiên cứu, sửa đổi để phát huy tối đa hiệu quả đất đai, sớm trình Ban Chấp hành Trung ương cho ý kiến.

Một trong những điểm bất cập là bảng giá đất mới đã tăng cao, khiến người dân phải ‘gánh’ khoản tài chính lớn khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Tại TP.HCM, nhiều xã, phường có giá đất tăng mạnh, cao gấp hàng chục lần so với bảng giá đất cũ. Điều này khiến không ít người dân phải tạm ngưng chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp lên đất thổ cư.

Lãnh đạo một tập đoàn bất động sản tại TP.HCM cho biết bảng giá đất tăng cao là một vấn đề lớn khi thực thi luật mới. Điều này khiến cho cả người dân có nhu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất lẫn doanh nghiệp cũng gặp khó bởi mọi chi phí liên quan đến đất đai đều tính vào giá nhà.

Ông Đặng Hồng Anh, chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, cho rằng sự chậm trễ trong tính tiền sử dụng đất không liên quan đến năng lực tài chính hay ý chí của doanh nghiệp, mà là do thủ tục hành chính kéo dài. ‘Đối với các trường hợp doanh nghiệp bị ảnh hưởng do việc chậm trễ trong công tác định giá và tính tiền sử dụng đất của cơ quan chức năng, khoản thu bổ sung này cần được hủy bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên để bỏ khoản thu bổ sung này, bên cạnh sửa đổi trong nghị định103, cần thiết điều chỉnh trong Luật Đất đai bởi nội dung này quy định trong điều257 của luật’, ông Anh đề xuất.

GS.TSKH Đặng Hùng Võ, nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho rằng Luật Đất đai2024 chưa thể hiện hết tinh thần nghị quyết18, đặc biệt chính sách tài chính đất đai quá mờ nhạt. ‘Sửa Luật Đất đai vừa rồi được thực hiện rất công phu, mất nhiều thời gian nhưng còn nhiều điểm không phù hợp với nghị quyết18 của Trung ương. Dường như luật chỉ ‘lướt qua’ nghị quyết nhưng chưa phản ánh đúng tinh thần, bản chất nghị quyết. Nội dung nghị quyết đặt ra các định hướng chính sách rất đúng nhưng Luật Đất đai2024 lại chưa thể hiện được’, ông Võ khẳng định.

Chính phủ vừa qua đã chỉ ra4 vướng mắc chính trong chính sách, pháp luật về đất đai. Đó là chính sách, pháp luật về đất đai chưa phù hợp với chủ trương tổ chức lại chính quyền địa phương hai cấp, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới; chính sách thu hồi đất vẫn phân biệt giữa dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư công và dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư tư; chính sách đổi mới về tài chính đất đai theo tinh thần nghị quyết số18 chưa được thể chế hóa đầy đủ.

Luat_Dat_dai2024 ghi nhận nhiều hiệu ứng tích cực. Tại TP.HCM, một trong những điểm sáng khi thi hành Luật Đất đai2024 là khâu định giá đất được khơi thông, doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ tài chính để dự án được triển khai và người dân cũng được cấp sổ hồng. Thống kê từ Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cho thấy trong sáu tháng đầu năm2025, tổng nguồn thu ngân sách ước đạt hơn 65.319 tỉ đồng.