Tình trạng “bắt cóc online” nhắm vào học sinh, sinh viên đang ngày càng gia tăng và gây ra nhiều lo ngại trong dư luận. Những kẻ xấu đang lợi dụng sự phát triển của công nghệ để thực hiện các hành vi lừa đảo tinh vi, khiến nạn nhân tự cách ly và thực hiện các hành động theo yêu cầu của chúng mà không cần tiếp cận trực tiếp.

Thực tế gần đây cho thấy, thanh thiếu niên đang trở thành mục tiêu dễ dàng của tội phạm mạng. Các chuyên gia cho rằng, đây là hệ quả của việc thế giới ảo dần lấn át thế giới thực. Tiến sĩ Đặng Vũ Cảnh Linh, phó viện trưởng Viện Đào tạo, Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho rằng: ‘Thế giới ảo đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của thanh thiếu niên. Tuy nhiên, nếu không có kỹ năng sống và kiến thức cần thiết, các em sẽ dễ dàng trở thành nạn nhân của tội phạm mạng.’

Thủ đoạn của tội phạm mạng là khai thác sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp với kịch bản được dàn dựng công phu. Chúng nhắm vào những nhóm dễ tổn thương như người cao tuổi, phụ nữ và đặc biệt là trẻ em. Các đối tượng thường tiếp cận trẻ vị thành niên một cách có hệ thống, đánh vào những ‘lỗ hổng’ trong nhận thức, sự thiếu kinh nghiệm sống, hiểu biết hạn chế về pháp luật và tâm lý chưa ổn định.

Để bảo vệ thế hệ trẻ, vai trò của gia đình được đặt lên hàng đầu. Cha mẹ cần dành thời gian trò chuyện, lắng nghe và thấu hiểu suy nghĩ của con để định hướng, chia sẻ và trang bị kỹ năng và kiến thức sống cần thiết. Việc giáo dục pháp luật và kỹ năng sống cho thanh thiếu niên cần được đẩy mạnh từ cả gia đình và nhà trường.

Cần tạo ra nhiều sân chơi, hoạt động xã hội lành mạnh, môi trường giao tiếp thực tế giúp các em hình thành nhân cách, phát triển toàn diện và biết cách bảo vệ bản thân trong thế giới số đầy biến động. Về mặt pháp luật, cần tăng cường chế tài xử phạt mạnh mẽ hơn để đủ sức răn đe, đầu tư xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, kiểm soát hiệu quả các luồng thông tin trên mạng.

Mỗi người cần tự bảo vệ mình trước tội phạm mạng bằng cách giữ sự tỉnh táo khi giao tiếp trên môi trường mạng, đặc biệt với người lạ. Cần thường xuyên cập nhật thông tin thời sự, chính trị, pháp luật để nâng cao nhận thức, tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo.

Trong bối cảnh việc sáp nhập và triển khai chính quyền địa phương hai cấp đang được thực hiện, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn đã trở nên phức tạp hơn. Một số đối tượng xấu đã lợi dụng tình hình này để thực hiện những thủ đoạn lừa đảo mới, nhắm vào những người dân dễ bị tổn thương và nhẹ dạ.

Cụ thể, một số cá nhân đã giả danh nhân viên điện lực, tiếp cận người dân và yêu cầu họ cập nhật mã số khách hàng. Với vỏ bọc là nhân viên điện lực, những kẻ lừa đảo này đã tạo được sự tin tưởng ban đầu với người dân, từ đó thực hiện những hành vi lừa đảo. Chúng yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân và mã số khách hàng, sau đó sử dụng thông tin này để thực hiện những hành vi phạm tội khác.

Không dừng lại ở đó, những kẻ lừa đảo này còn gửi mã độc đến người dân thông qua các phương tiện điện tử. Mã độc này có thể giúp chúng truy cập vào thiết bị của người dân, từ đó chiếm đoạt tài sản và thông tin cá nhân. Thậm chí, chúng còn đưa ra gợi ý về việc hoàn tiền điện bị chênh lệch giữa các tháng nhằm chiếm đoạt tài sản của người dân. Hành vi này không chỉ gây ra sự hoang mang mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về tài chính cho cộng đồng.

Các chuyên gia an ninh mạng cảnh báo người dân cần nâng cao cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo mới này. Người dân nên kiểm tra kỹ danh tính của những người tiếp cận mình, không cung cấp thông tin cá nhân và mã số khách hàng cho những người không có giấy tờ chứng minh身份 hợp lệ. Ngoài ra, người dân cũng cần cài đặt phần mềm bảo mật và thường xuyên cập nhật hệ điều hành để phòng tránh mã độc.

Các cơ quan chức năng cũng cần tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về những thủ đoạn lừa đảo mới. Đồng thời, cần có những biện pháp mạnh mẽ để trấn áp những đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.

Như vậy, việc sáp nhập và triển khai chính quyền địa phương hai cấp đang mang lại nhiều thách thức cho công tác quản lý và bảo vệ an ninh trật tự. Tuy nhiên, với sự vào cuộc của các cơ quan chức năng và sự nâng cao cảnh giác của người dân, chúng ta hoàn toàn có thể ngăn chặn những thủ đoạn lừa đảo mới và xây dựng một cộng đồng an toàn hơn.

Aữu thông tin tham khảo

Một chương trình có tên gọi “duyệt binh nhí mừng Quốc khánh 2/9” gần đây đã xuất hiện trên Facebook, thu hút sự quan tâm của nhiều người. Tuy nhiên, chương trình này đã được xác định có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản, và người dân cần phải cảnh giác khi tham gia.

Chương trình này thường được quảng cáo là hoạt động do Bộ Quốc phòng phát động, dành cho các em thiếu nhi từ 6 đến 16 tuổi trên khắp cả nước. Theo quảng cáo, các em sẽ được huấn luyện ngắn hạn bởi các chiến sĩ quân đội thực thụ, học nghi thức, kỷ luật, kỹ năng sống và cùng nhau diễu hành trong một buổi lễ long trọng, trang nghiêm đúng chuẩn Quân đội nhân dân Việt Nam – được truyền hình trực tiếp nhân dịp Quốc khánh 2/9.

Tuy nhiên, khi phụ huynh đăng ký tham gia chương trình, các đối tượng lừa đảo sẽ gửi chi tiết thông báo về lịch trình, nội dung luyện tập và dẫn dắt phụ huynh thực hiện các nhiệm vụ online để từ đó chiếm đoạt tài sản. Đây là một thủ đoạn lừa đảo mới và rất tinh vi, lợi dụng sự tin tưởng và mong muốn cho con em mình có trải nghiệm tốt của các bậc phụ huynh.

Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an thành phố Hà Nội đã liên tục cảnh báo về các thủ đoạn lợi dụng kỳ nghỉ hè của học sinh để tạo ra các khóa học, học kỳ Quân đội, học kỳ Công an, khóa tu,… để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của phụ huynh. Do đó, người dân cần phải cực kỳ cảnh giác khi tham gia các chương trình tương tự và không cung cấp thông tin cá nhân cũng như tài sản cho các đối tượng lừa đảo.

Người dân cần phải kiểm tra kỹ lưỡng thông tin về chương trình trước khi tham gia, đặc biệt là các chương trình yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc thanh toán tài chính. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào, người dân nên liên hệ với cơ quan chức năng có thẩm quyền để được hỗ trợ và tư vấn. Đồng thời, người dân cũng nên nâng cao ý thức về an ninh mạng và các biện pháp phòng chống lừa đảo để bảo vệ bản thân và gia đình.

Trong trường hợp cần thiết, người dân có thể liên hệ với Bộ Công an hoặc UBND TP Hà Nội để được hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể.

Trong nỗ lực đẩy mạnh chuyển đổi số trên địa bàn, tỉnh Tây Ninh đang tích cực triển khai các nền tảng số và cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Tại một buổi làm việc gần đây, Sở Khoa học và Công nghệ đã trình bày báo cáo chi tiết về tình hình triển khai các nền tảng số và cơ sở dữ liệu chuyên ngành sau quá trình hợp nhất.

Các sở, ngành cũng đã có báo cáo về việc cung cấp dữ liệu cho Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành thuộc phạm vi trách nhiệm của từng ngành. Đồng thời, họ cũng cam kết thực hiện việc đưa dữ liệu lên Trung tâm Điều hành và Chỉ đạo (IOC) của tỉnh. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm tập trung và thống nhất dữ liệu để hỗ trợ công tác chỉ đạo, điều hành của tỉnh.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh, ông Phạm Tấn Hòa, đã ghi nhận những nỗ lực của các sở, ngành trong việc triển khai các nền tảng số và cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Tuy nhiên, ông cũng yêu cầu các đơn vị cần khẩn trương rà soát và thống nhất quy trình, dữ liệu để triển khai các hệ thống ứng dụng, nền tảng số và cơ sở dữ liệu chuyên ngành một cách tập trung và thống nhất.

Ông Hòa nhấn mạnh sự cần thiết phải nghiên cứu các văn bản và hệ thống của các bộ, ngành Trung ương để kết nối và chia sẻ dữ liệu, tránh trùng lặp và đảm bảo tính đồng bộ. Bên cạnh đó, ông cũng lưu ý các sở, ngành cần ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong xây dựng hệ thống và cơ sở dữ liệu chuyên ngành để hỗ trợ phân tích và cảnh báo kịp thời.

Cuối cùng, ông Hòa yêu cầu các đơn vị cần tập trung góp ý và thống nhất Bộ chỉ số mới phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của tỉnh. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn an ninh mạng trong quá trình triển khai các nền tảng số và cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Thành phố Hà Nội đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trên nhiều lĩnh vực, từ xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số đến hiện đại hóa phương thức phục vụ. Quá trình triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Ngay từ đầu năm 2025, UBND TP. Hà Nội đã chỉ đạo quyết liệt việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW và Quyết định số 204-QĐ/TW của Ban Bí thư về chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng. Thành phố tập trung vào các trụ cột quan trọng như hoàn thiện thể chế, chính sách, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Về xây dựng chính quyền số, Hà Nội đã triển khai hiệu quả 5 trụ cột chính: Hạ tầng số, nền tảng và hệ thống số, dữ liệu số, ứng dụng dịch vụ số và đảm bảo an toàn thông tin mạng. Dữ liệu trong các lĩnh vực then chốt như người có công, an sinh xã hội, hộ tịch, bảo trợ xã hội và trẻ em đã được chuẩn hóa, làm sạch và liên thông.

Trong lĩnh vực giáo dục, Hà Nội đã thí điểm học bạ số cho toàn bộ học sinh trung học cơ sở (THCS) và trung tâm giáo dục thường xuyên từ học kỳ II năm học 2024-2025. Lĩnh vực giao thông cũng chứng kiến bước đột phá khi Thành phố tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong điều hành, tối ưu hóa đèn tín hiệu và xử lý vi phạm giao thông.

Trong hệ thống các cơ quan Đảng, đoàn thể Thành phố, chuyển đổi số được Thành ủy Hà Nội chỉ đạo quyết liệt với nhiều sáng kiến đồng bộ. Một dấu ấn nổi bật là việc tích hợp thành công 4 thủ tục hành chính Đảng lên Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh: ‘Dữ liệu số là tài sản, là nền tảng cho phát triển và quản trị thông minh. Người đứng đầu các đơn vị phải trở thành hạt nhân, người truyền cảm hứng và dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số’.

Hà Nội cũng là địa phương đi đầu trong thực hiện Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Thành phố triển khai hiệu quả các nền tảng như: Ứng dụng Công dân Thủ đô số – iHanoi, sổ sức khỏe điện tử, cấp lý lịch tư pháp trên VNeID…

Tới đây, Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số hiện đại, phục vụ toàn diện cho người dân và doanh nghiệp. Quá trình này sẽ tiếp tục được triển khai với sự quyết tâm và chỉ đạo quyết liệt từ lãnh đạo Thành phố, nhằm đạt được các mục tiêu về chuyển đổi số và xây dựng chính quyền số trong thời gian tới.

Khi truy cập vào các mạng Wi-Fi công cộng tại quán cà phê, sân bay hay khách sạn, nhiều người thường lo lắng về vấn đề bảo mật thông tin cá nhân. Mặc dù có những rủi ro tiềm ẩn nhưng mức độ nguy hiểm có thể không như mọi người tưởng tượng. Trên thực tế, phần lớn các trang web và ứng dụng hiện nay đã áp dụng giao thức bảo mật HTTPS, giúp bảo vệ thông tin đăng nhập, tin nhắn và dữ liệu mua sắm trực tuyến của người dùng một cách hiệu quả.

อย่างไรก็ตาม, vẫn tồn tại một số lỗ hổng trong việc sử dụng Wi-Fi công cộng mà người dùng cần lưu ý. Các yêu cầu về hệ thống tên miền (DNS), tức là dữ liệu về những trang web mà người dùng truy cập, vẫn có thể bị lộ. Hơn nữa, một số trang web nhỏ hoặc cũ có thể không sử dụng mã hóa tốt, tạo ra khoảng trống cho tin tặc khai thác.

Rủi ro thực sự đến từ việc người dùng vô tình kết nối với mạng Wi-Fi giả mạo. Hacker có thể tạo ra một mạng Wi-Fi giả có tên gần giống với mạng chính thức để đánh lừa người dùng. Một khi kết nối, hacker có thể kiểm soát mọi dữ liệu đi qua mạng đó, từ việc chèn trang đăng nhập giả để đánh cắp mật khẩu đến chiếm quyền các phiên đăng nhập đang mở.

Để sử dụng Wi-Fi công cộng một cách an toàn hơn, người dùng cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Trước tiên, họ nên xác minh mạng Wi-Fi trước khi kết nối bằng cách hỏi nhân viên quán cà phê hoặc khách sạn về tên chính xác của mạng. Ngoài ra, người dùng nên tắt tính năng tự động kết nối và chia sẻ file trên thiết bị để giảm thiểu rủi ro.

Người dùng cũng nên sử dụng VPN (mạng riêng ảo) để tạo đường hầm mã hóa giữa thiết bị và trang web truy cập. Điều này giúp bảo vệ dữ liệu của người dùng khi truyền qua mạng Wi-Fi công cộng. Chỉ nên đăng nhập và nhập thông tin nhạy cảm trên các trang web có biểu tượng ổ khóa (HTTPS), biểu tượng này cho thấy trang web đang sử dụng giao thức bảo mật.

Cuối cùng, người dùng cần thường xuyên cập nhật thiết bị để vá lỗ hổng bảo mật. Đồng thời, họ nên tránh sử dụng Wi-Fi công cộng để giao dịch ngân hàng hoặc làm việc với dữ liệu quan trọng nếu không thật sự cần thiết. Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa này, người dùng có thể giảm thiểu đáng kể rủi ro khi sử dụng Wi-Fi công cộng.

Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, gần đây đã lên tiếng cảnh báo về sự gia tăng của các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh và sinh viên với thủ đoạn ngày càng tinh vi.

Theo ông Hiếu, tâm lý của học sinh và sinh viên thường là sợ quyền lực, nể danh tiếng và thiếu khả năng kiểm chứng thực tế. Khi đối mặt với một người tự xưng là công an, các em thường dễ hoảng loạn và làm theo yêu cầu của kẻ xấu.

Trong khoảng một tháng trở lại đây, đã có nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhắm vào học sinh và sinh viên với thủ đoạn giả mạo cán bộ công an, đe dọa ‘con mồi’ để buộc phải chuyển tiền. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng kịch bản mồi dẫn như: ‘Em có liên quan đến một vụ án’, ‘Chúng tôi cần xác minh tài khoản của em có bị hacker lợi dụng hay không’, ‘Chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội’.

Thượng tá Hiếu phân tích, khi một người tự xưng là công an, nói giọng nghiêm nghị, dùng từ chuyên môn, đe dọa về ‘hồ sơ’, ‘đường dây rửa tiền’, ‘có lệnh triệu tập’… thì nạn nhân lập tức rơi vào trạng thái hoảng loạn.

Cũng theo vị chuyên gia, các đối tượng thường dùng các thủ đoạn như yêu cầu nạn nhân tải ứng dụng, gửi ảnh CCCD, thậm chí bỏ nhà ra đi. Một số trường hợp, các đối tượng còn yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội.

Bên cạnh đó, Thượng tá Hiếu chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết trẻ có thể đang bị kẻ xấu thao túng, như: sự thay đổi hành vi, cảm xúc và thói quen sử dụng thiết bị số; trẻ bắt đầu giấu diếm nội dung trò chuyện, đổi mật khẩu, lén lút nhắn tin về đêm…

Ông Hiếu cũng kiến nghị các phụ huynh hãy đồng hành cùng con thay vì kiểm soát cứng nhắc, còn nhà trường hãy chủ động giáo dục kỹ năng sống số như một môn học bắt buộc. Trong khi đó, cơ quan chức năng cần xây dựng kênh tiếp nhận tố giác thân thiện, dễ tiếp cận với học sinh, sinh viên. Xem thêm

Luật sư Trần Tuấn Anh, Công ty luật Minh Bạch, cũng cho rằng, nhà trường và gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ học sinh, sinh viên khỏi những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi.

Ông Tuấn Anh kiến nghị, gia đình cần dành thời gian quan tâm đến con cái nhiều hơn, không chỉ là kiểm soát thiết bị điện tử, mà quan trọng hơn là xây dựng sự tin tưởng, để khi có điều bất thường xảy ra, con cái sẵn sàng chia sẻ và hỏi ý kiến cha mẹ.

Từ góc độ của mình, luật sư Tuấn Anh cũng đề xuất các nhà trường cần trang bị kiến thức chuyên môn, cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng nhận diện và phòng tránh lừa đảo công nghệ cao vào trong các buổi sinh hoạt, tiết học. Chi tiết

Gia đình, nhà trường và xã hội cần chung tay để nâng cao cảnh giác và kỹ năng phòng tránh các vụ lừa đảo. Mọi người cần tìm hiểu và trang bị cho bản thân những kỹ năng cần thiết để bảo vệ mình và những người xung quanh trước những thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi.

Giả mạo shipper để lừa đảo: Một chiêu thức tinh vi và nguy hiểm

Lừa đảo giả mạo shipper đã trở thành một vấn đề nhức nhối trong thời đại giao dịch trực tuyến hiện nay. Dù các cơ quan chức năng và báo chí đã liên tục cảnh báo về thủ đoạn này, vẫn có nhiều người trở thành nạn nhân của những kẻ gian manh. Chúng đã khai thác triệt để tâm lý chủ quan của người tiêu dùng và sự thiếu cảnh giác trong giao dịch trực tuyến để thực hiện hành vi lừa đảo của mình.

Những chiêu lừa phổ biến của kẻ gian

Các kẻ lừa đảo thường sử dụng chiêu thức gọi điện giả danh nhân viên giao hàng, đọc chính xác tên, số điện thoại và địa chỉ của khách hàng để tạo sự tin tưởng. Sau đó, chúng yêu cầu khách hàng chuyển khoản vào tài khoản cá nhân với lý do phát sinh phí giao hàng hoặc phí bảo hiểm hàng hóa. Ngay khi nhận được tiền, đối tượng lập tức chặn liên lạc, khiến nạn nhân mất tiền và không nhận được hàng.

Một thủ đoạn khác của kẻ gian là đánh vào sự lo sợ của nạn nhân bằng cách thông báo đã chuyển nhầm tài khoản ‘hội viên shipper’. Đối tượng nói rằng nếu không hủy dịch vụ, tài khoản sẽ bị trừ từ 2 đến 3,5 triệu đồng mỗi tháng. Trong tình huống căng thẳng này, nhiều người làm theo yêu cầu, nhấp vào liên kết lạ hoặc cung cấp mã OTP để ‘hủy dịch vụ’, vô tình mở đường cho kẻ gian chiếm đoạt tiền và thông tin cá nhân.

Nguyên nhân người dân dễ sập bẫy

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc người dân dễ trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo. Một trong những nguyên nhân chính là tình trạng rò rỉ dữ liệu cá nhân, khiến thông tin của người dùng bị lộ và bị kẻ gian lợi dụng. Ngoài ra, tâm lý sợ mất đơn hàng, vội vàng nhận hàng khi bận rộn và sự chuyên nghiệp của những kẻ lừa đảo cũng là những yếu tố góp phần vào việc người dân dễ sập bẫy.

Những kẻ lừa đảo thường sử dụng giọng nói tự tin, thuật ngữ chuyên ngành vận chuyển, thậm chí gửi hình ảnh giả mạo nhân viên giao hàng hoặc phiếu giao hàng để củng cố lòng tin của khách hàng. Điều này khiến cho người dân khó phân biệt được đâu là nhân viên giao hàng thật và đâu là kẻ lừa đảo.

Cách nhận biết và phòng tránh

Để nhận biết và phòng tránh những chiêu lừa đảo này, người tiêu dùng cần lưu ý rằng nhân viên giao hàng chính thống không bao giờ yêu cầu khách hàng chuyển khoản vào tài khoản cá nhân trước khi nhận hàng. Nếu gặp tình huống yêu cầu đóng phí bổ sung hoặc cung cấp mã OTP để hoàn tất giao dịch, người mua phải lập tức dừng lại và xác minh thông tin qua ứng dụng chính thức của đơn vị vận chuyển.

Khi bị lừa, người dân cần giữ lại toàn bộ bằng chứng, trình báo cơ quan công an gần nhất hoặc liên hệ với các đường dây nóng để được hỗ trợ xử lý. Người dân cũng nên nâng cao cảnh giác và cẩn thận hơn khi giao dịch trực tuyến, để tránh trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo.

Như vậy, để bảo vệ bản thân và tài sản của mình, người dân cần phải thật sự cảnh giác và có kiến thức về cách phòng tránh những chiêu lừa đảo này. Hãy luôn kiểm tra và xác minh thông tin trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch nào, và không cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài khoản ngân hàng cho bất kỳ ai mà không có sự xác minh rõ ràng.