Các nhà nghiên cứu tại Đại học North Carolina (NC State) đã đạt được một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực phân tích hóa học với sự ra mắt của một quang phổ kế siêu nhỏ. Thiết bị này có kích thước chỉ vài milimét vuông, đủ nhỏ để được tích hợp vào điện thoại thông minh và các thiết bị nhỏ gọn khác, mở ra khả năng phân tích hóa học tiên tiến ở bất cứ đâu.
Quang phổ kế là một công cụ quan trọng trong việc phân tích cách vật liệu tương tác với ánh sáng, giúp xác định tính chất hóa học và vật lý của chúng. Ứng dụng của quang phổ kế rất rộng rãi, từ chẩn đoán y tế, giám sát môi trường đến thám hiểm không gian và kiểm soát chất lượng sản xuất. Việc phát triển một quang phổ kế có kích thước siêu nhỏ, như nhóm nghiên cứu tại NC State đã làm, có thể mở ra một kỷ nguyên mới trong việc phân tích hóa học di động.
Nhóm nghiên cứu đã tạo ra nguyên mẫu quang phổ kế có khả năng phát hiện ánh sáng từ quang phổ cực tím đến cận hồng ngoại. Thiết bị này sử dụng cảm biến quang được thiết kế đặc biệt, có độ nhạy thay đổi tùy theo điện áp áp dụng. Bằng cách quét qua điện áp dưới một volt và ghi lại phản ứng của cảm biến, các nhà nghiên cứu có thể tính toán để tái tạo toàn bộ quang phổ ánh sáng phản xạ hoặc truyền qua vật liệu. Quá trình này diễn ra trong chưa đầy một phần nghìn giây, không đòi hỏi thiết kế quang học phức tạp hoặc đầu vào điện áp cao.
Trong các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, nguyên mẫu đã chứng minh độ chính xác tương đương những quang phổ kế thông thường. Nó cũng đạt độ nhạy sánh ngang với cảm biến quang thương mại có sẵn. Brendan O’Connor, giáo sư kỹ thuật cơ khí và hàng không vũ trụ tại NC State, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết đây là bước tiến đầu tiên hướng tới sản phẩm thương mại. Ông cũng hy vọng rằng về lâu dài, mục tiêu của họ là đưa quang phổ kế ra thị trường tiêu dùng.
Kích thước và nhu cầu năng lượng của công nghệ mới này làm cho nó khả thi để tích hợp vào điện thoại thông minh, khiến một số ứng dụng thú vị trở nên khả thi. Việc tích hợp quang phổ kế vào điện thoại thông minh có thể mở ra khả năng cho người dùng thực hiện các phân tích hóa học cơ bản ngay trên thiết bị của mình, từ kiểm tra chất lượng nước đến phát hiện các chất độc hại trong thực phẩm. Điều này không chỉ tiện lợi mà còn có thể tiết kiệm thời gian và chi phí.
Nhìn chung, sự phát triển của quang phổ kế siêu nhỏ tại NC State đại diện cho một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực phân tích hóa học. Với tiềm năng được tích hợp vào các thiết bị di động, công nghệ này có thể mang lại nhiều ứng dụng thực tiễn và tiện ích cho cuộc sống hàng ngày.