Trong kỷ nguyên kỹ thuật số hiện nay, việc các cuộc tấn công mạng ngày càng trở nên tinh vi và gia tăng với tốc độ chóng mặt đã khiến cho việc trang bị các công cụ bảo vệ cho máy tính trở thành một nhu cầu thiết yếu. Tuy nhiên, nhiều người dùng thường bị nhầm lẫn giữa hai thuật ngữ quen thuộc là ‘antivirus’ và ‘anti-malware’. Sự khác biệt giữa chúng là gì và làm thế nào để chọn được giải pháp phù hợp cho nhu cầu của mình?

Trước hết, để có thể phân biệt giữa hai loại phần mềm này, người dùng cần hiểu rõ về malware và virus. Malware là một thuật ngữ bao quát, đề cập đến tất cả các loại phần mềm độc hại, bao gồm cả virus, mã độc tống tiền, phần mềm gián điệp, trojan và nhiều loại khác. Trong khi đó, virus chỉ là một loại mã độc cụ thể có khả năng tự nhân bản để lây lan và gây hại cho hệ thống máy tính.
Các chương trình antivirus tập trung vào việc phát hiện và ngăn chặn các loại virus đã biết thông qua cơ chế sử dụng ‘chữ ký’. Tuy nhiên, các phần mềm antivirus hiện đại ngày nay đã tiến hóa đáng kể với việc áp dụng công nghệ học máy và đám mây vào quy trình hoạt động. Điểm mạnh nổi bật của chương trình antivirus là cung cấp một lớp bảo vệ toàn diện, thường được tích hợp thành một bộ công cụ bảo mật với nhiều tính năng bổ sung như tường lửa, VPN, trình quản lý mật khẩu và đặc biệt là khả năng chống lừa đảo và lọc thư rác.
Khác với antivirus, anti-malware thường có cách tiếp cận khác biệt. Chúng tập trung vào việc phát hiện và loại bỏ các loại mã độc tinh vi và mới nổi. Ưu điểm của anti-malware nằm ở chỗ chúng sử dụng các kỹ thuật tiên tiến như phân tích hành vi và công nghệ sandbox để cô lập và phân tích an toàn các file đáng ngờ. Nhờ đó, chúng trở nên rất hiệu quả trong việc chống lại các mối đe dọa zero-day, rootkit ẩn sâu trong hệ thống và các loại mã độc mà các phần mềm antivirus truyền thống có thể bỏ sót.
Người dùng không nhất thiết phải lựa chọn một trong hai loại phần mềm này vì hiện tại, ranh giới giữa các phần mềm antivirus và anti-malware đang ngày càng bị xóa nhòa. Hầu hết các bộ phần mềm antivirus hàng đầu hiện nay đều đã tích hợp sâu các công nghệ chống mã độc tinh vi vào sản phẩm của mình. Do đó, đối với hầu hết người dùng, lựa chọn tốt nhất là một bộ phần mềm antivirus uy tín có tích hợp sẵn các khả năng chống mã độc mạnh mẽ.
Cuối cùng, cần lưu ý rằng không có phần mềm nào có thể đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hệ thống máy tính. Lớp phòng thủ quan trọng nhất chính là sự cẩn trọng và ý thức của người dùng khi hoạt động trong thế giới số. Hãy luôn cảnh giác và có những biện pháp phòng ngừa cần thiết để bảo vệ thông tin cá nhân và dữ liệu quan trọng của mình.