Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Nature đã vén màn bí mật đằng sau sự gia tăng đột biến ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc. Tình trạng này đang trở thành một vấn đề toàn cầu cấp bách khi số lượng bệnh nhân mắc ung thư phổi không hút thuốc đang gia tăng với tốc độ đáng báo động.
Ung thư phổi hiện đang là loại ung thư gây tử vong lớn nhất thế giới và thường khó chẩn đoán, dẫn đến việc nhiều bệnh nhân không thể được cứu chữa khi phát bệnh muộn. Mặc dù hút thuốc lá vẫn là yếu tố nguy cơ lớn nhất gây ung thư phổi, nhưng có đến 1 trong 5 ca tử vong do ung thư phổi mỗi năm là người chưa từng hút thuốc. Giáo sư Ludmil Alexandrov, chuyên gia về y học tế bào và phân tử tại Đại học California, cho biết xu hướng đáng lo ngại là ngày càng nhiều người chưa từng hút thuốc mắc ung thư phổi, nhưng nguyên nhân vẫn chưa được hiểu rõ.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành phân tích mã di truyền của các khối u phổi được lấy từ 871 người chưa từng hút thuốc ở châu Âu, Bắc Mỹ, châu Phi và châu Á. Kết quả cho thấy cư dân ở khu vực có mức độ ô nhiễm không khí càng cao càng có nhiều đột biến gây ung thư hơn trong các khối u phổi. Đặc biệt, các hạt bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet (PM2.5) liên quan đến các đột biến gien, bao gồm gien TP53, vốn có liên quan đến việc hút thuốc lá. PM2.5 có thể xâm nhập vào máu và gây ra các bệnh nghiêm trọng khác như bệnh tim.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã yêu cầu các quốc gia hành động mạnh mẽ hơn để chống lại ô nhiễm, thủ phạm giết chết 7 triệu người mỗi năm trên toàn cầu. Một phân tích tổng hợp gần đây cũng đã phát hiện tiếp xúc với mức độ PM2.5 cao làm tăng nguy cơ ung thư phổi thêm 8% và tử vong do căn bệnh này thêm 11%. Tiến sĩ Maria Teresa Landi, nhà dịch tễ học ung thư tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ, cho biết đây là một vấn đề toàn cầu cấp bách và đang gia tăng mà các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân.
Giáo sư Ludmil Alexandrov và các đồng nghiệp của ông đã phát hiện ra rằng ô nhiễm không khí có liên quan chặt chẽ với các loại đột biến ADN tương tự như khi hút thuốc. Điều này cho thấy rằng ô nhiễm không khí có thể là một yếu tố nguy cơ quan trọng gây ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc. Để giảm thiểu rủi ro này, các nhà nghiên cứu và các chuyên gia y tế đang kêu gọi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ hơn để giảm ô nhiễm không khí và bảo vệ sức khỏe của người dân.
Nhìn chung, nghiên cứu này đã cung cấp bằng chứng quan trọng về mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí và ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc. Với thông tin này, các nhà nghiên cứu và các chuyên gia y tế có thể phát triển các chiến lược hiệu quả hơn để phòng ngừa và điều trị ung thư phổi, đồng thời kêu gọi các quốc gia hành động mạnh mẽ hơn để giảm ô nhiễm không khí và bảo vệ sức khỏe của người dân.