Trong văn hóa của những người dân sống ở vùng duyên hải, chiếc thúng chai đã trở thành một biểu tượng quen thuộc và gần gũi, không chỉ bởi nó là một công cụ đánh bắt hải sản mà còn bởi giá trị văn hóa, tinh thần mà nó mang lại. Làng Phú Mỹ, xã Tuy Hòa Bắc, là một trong những nơi có truyền thống làm thúng chai lâu đời, với những người thợ lành nghề đã truyền lại kỹ thuật và kinh nghiệm từ đời này sang đời khác.
Quá trình tạo ra một chiếc thúng chai đòi hỏi sự khéo léo và tỉ mỉ. Từ việc chọn nguyên liệu, gồm nan tre và dầu chai, đến quá trình đan lưới, lắp ráp các bộ phận, tất cả đều được thực hiện bằng đôi tay khéo léo của người thợ. Không chỉ đơn thuần là một dụng cụ đánh bắt, chiếc thúng chai còn thể hiện trình độ thủ công tinh xảo, sự sáng tạo vô tận của người Việt trong việc tận dụng nguyên liệu sẵn có để tạo ra những sản phẩm vừa bền chắc vừa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn.
Chiếc thúng chai không chỉ gắn bó với cuộc sống của ngư dân qua các hoạt động đánh bắt hải sản mà còn đóng vai trò quan trọng trong văn hóa và tín ngưỡng của họ. Nó xuất hiện trong nhiều nghi lễ, phong tục tập quán của người dân làng Phú Mỹ và các vùng duyên hải khác. Đối với người dân, chiếc thúng chai còn là biểu tượng của sự kiên trì, bền bỉ và lòng yêu biển.
Mặc dù hiện nay công nghệ hiện đại đã du nhập vào lĩnh vực đánh bắt hải sản, mang lại nhiều phương tiện đánh bắt mới tiện lợi và có hiệu suất cao, chiếc thúng chai vẫn giữ được giá trị truyền thống của nó. Nhiều người vẫn tiếp tục sử dụng thúng chai không chỉ vì nó là một phần không thể thiếu trong văn hóa của họ mà còn vì hiệu quả đánh bắt mà nó mang lại trong những trường hợp, địa hình cụ thể.
Sự tồn tại và phát triển của nghề thủ công truyền thống làm thúng chai là niềm tự hào không chỉ của người dân làng Phú Mỹ mà còn của cả cộng đồng. Nó thể hiện sự gắn kết giữa các thế hệ, sự trân trọng đối với những giá trị truyền thống và nỗ lực để giữ gìn những nghề thủ công lâu đời đang dần mai một trong thời đại hiện đại. Thông qua việc tiếp tục duy trì và phát huy nghề làm thúng chai, người dân không chỉ bảo vệ được di sản văn hóa của mình mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của cộng đồng.