Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ ra rằng nhiều bộ, ngành và địa phương chưa chủ động đăng ký nhu cầu kinh phí cho các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06. Điều này, cùng với việc thể chế, cơ chế và chính sách thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo còn chưa đầy đủ, đã dẫn đến sự phát triển chưa tương xứng của khoa học và công nghệ tại Việt Nam.
Trước tình hình này, việc tạo lập cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực khoa học và công nghệ trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Việt Nam thích ứng và phát huy được nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học và công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế. Chính sách đãi ngộ hiện tại chưa đủ mạnh và hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài.
Để giải quyết vấn đề này, cần có chính sách đột phá trong việc phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài. Việc xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh cũng là yếu tố quan trọng. Ngoài ra, việc thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo cũng cần được đẩy mạnh.
Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học và công nghệ. Luật quy định rõ về chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo. Mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực cũng đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ.
Điều quan trọng là các cơ quan liên quan phải sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách này. Việc triển khai hiệu quả các chính sách sẽ giúp Việt Nam phát triển mạnh mẽ khoa học và công nghệ, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo ra những đột phá trong phát triển kinh tế – xã hội.
Hơn nữa, chính sách thu hút nhân tài cần được xây dựng một cách toàn diện, bao gồm cả việc tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà nghiên cứu, phát triển cơ sở hạ tầng và cung cấp nguồn kinh phí adequate để hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.
Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và địa phương trong việc triển khai các chính sách này. Quốc hội cũng cần tiếp tục giám sát và đánh giá việc thực hiện các chính sách để đảm bảo rằng chúng được thực hiện một cách hiệu quả.