Chứng khoán đóng vai trò là một kênh dẫn vốn quan trọng trong nền kinh tế. Để đảm bảo kênh này hoạt động hiệu quả, cần thiết phải có chính sách thuế được thiết kế theo tinh thần cải cách thực chất. Điều này không chỉ giúp phù hợp với năng lực thực thi mà còn củng cố nội lực cho phát triển bền vững. Gần đây, đề xuất thu thuế ngay với cổ phiếu thưởng, cổ tức bằng cổ phiếu đã gây ra nhiều tranh cãi. Các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh Chính phủ đang nỗ lực thu hút dòng vốn cá nhân vào chứng khoán, việc đánh thuế ngay khi nhận cổ phiếu thưởng có thể tạo ra tâm lý e ngại đối với nhà đầu tư.
Ông Nguyễn An Huy, cố vấn tài chính cấp cao tại FIDT, nhận định rằng chính sách thuế chứng khoán hiện hành của Việt Nam đã tiệm cận thông lệ quốc tế nhưng vẫn tồn tại sự bất cập khi so sánh với các loại tài sản khác như bất động sản. Ông lấy ví dụ về thuế thừa kế, trong đó cổ phiếu thừa kế phải chịu mức thuế 10%, trong khi tài sản bất động sản thừa kế giữa các thành viên gia đình trực hệ được miễn hoàn toàn thuế thu nhập cá nhân. Chuyên gia này nhấn mạnh rằng nếu mục tiêu là xây dựng thị trường vốn mạnh, nơi người dân có thể đầu tư bền vững, thì chính sách thuế cần đảm bảo công bằng và nhất quán.
Ở một số quốc gia như Singapore, không áp dụng thuế lãi vốn đối với các giao dịch chứng khoán và đã bãi bỏ thuế thừa kế từ năm 2008, tạo môi trường đầu tư thuận lợi. Đối với Việt Nam, ông Huy cho rằng hiện tại chưa cần có cơ chế quá ưu đãi với thị trường chứng khoán, chỉ cần đảm bảo tương đối công bằng khi so sánh với bất động sản là hợp lý. Đề xuất cho phép nhà đầu tư chọn giữa cách tính 0,1% trên giá trị bán hoặc 20% trên phần lãi ròng cũng được đưa ra.
Điều quan trọng là phát triển thị trường chứng khoán cần đi theo lộ trình có chiều sâu, không thể đốt cháy giai đoạn. Chính phủ đang xem xét các ý kiến về mức giảm trừ gia cảnh, thuế thu nhập bán chứng khoán, bất động sản trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân. Việc hoàn thiện chính sách thuế chứng khoán sẽ giúp củng cố niềm tin của nhà đầu tư và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng, chính sách thuế cần đảm bảo sự công bằng và nhất quán giữa các loại tài sản khác nhau. Mặt khác, cơ quan chức năng cần tiếp tục lắng nghe ý kiến từ các chuyên gia và doanh nghiệp để có thể xây dựng chính sách thuế hiệu quả và phù hợp với thực tiễn. Từ đó, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ có thể phát triển ổn định và bền vững, đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư và góp phần vào sự phát triển kinh tế của đất nước.
Theo các chuyên gia, một chính sách thuế tốt không chỉ giúp tăng thu ngân sách mà còn tạo ra môi trường đầu tư thông thoáng và hấp dẫn. Bên cạnh đó, cần thiết phải xây dựng các chính sách đồng bộ và thống nhất để đảm bảo sự phát triển lành mạnh của thị trường chứng khoán cũng như các thị trường khác.
Đồng thời, mục tiêu quan trọng là phát triển thị trường vốn, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư trong nước và quốc tế tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam. điều này cũng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả của thị trường và tăng cường niềm tin cho nhà đầu tư.