Bài viết này mình không chỉ anh kiếm tiền từ cryptocurrency đâu nhé. Bài viết này mình sẽ đưa vài ví dụ để cho anh em thấy, những người kiếm được nhiều tiền trong cryptocurrency, không nhất thiết là những người mua đi bán lại (trader). Những người kiếm được nhiều tiền trong cryptocurrency mà mình biết đều có điểm chung là họ rất giỏi về khoa học máy tính (computer science).
TL;DR (Too long didn’t read): Dành cho những người làm biếng. Những người kiếm được nhiều tiền trong cryptocurrency mà mình biết là những người ‘đi giải quyết vấn đề’ dùm người khác.
Lưu ý nhỏ: Bài viết này mình nhắc về một số cryptocurrency do có tính liên quan. Anh em vui lòng đọc mang tính tham khảo, KHÔNG vì mình nhắc mà đi mua nhé. Mình không được trả tiền để viết (mình tép riu, ai mà quan tâm).
CEO Coinbase – Brian Amstrong
Anh Brian này thì quá nổi tiếng rồi. Tốt nghiệp cử nhân và thạc sỹ ngành khoa học máy tính tại Rice University. Anh này ‘excited’ với crypto currency sau khi anh đọc qua cái ‘whitepaper’ của Bitcoin. Thời Bitcoin còn mới, việc mua bán, gửi nhận còn rất phức tạp. Thế là anh khởi nghiệp Coinbase, để mọi người giao dịch dễ dàng hơn. Rồi cho tới hiện tại, Coinbase là một trong những sàn có giá trị giao dịch lớn nhất ở Mỹ, và rồi Coinbase được đem lên sàn Nasdaq (IPO) trở thành công ty đại chúng (public company), với giá trị vốn hoá hơn 73 tỷ USD. Gần đây, anh Brian này phát biểu anh đang giữ rất nhiều Bitcoin trong tay (bao nhiêu thì không rõ).
Ethereum Founder – Vitalik Buterin
Anh bạn Vitalik này còn rất trẻ nhé, sinh năm 1994. Vitalik có bố là nhà khoa học máy tính, và được bố mình nói về Bitcoin lúc anh này 17 tuổi (năm 2011, 2 năm sau khi Bitcoin ra đời). Năm 2013, Vitalik gặp gỡ một số developers khác có niềm đam mê về cryptocurrency khác, Vitalik quyết định bỏ dỡ việc học tại University of Waterloo để tập trung phát triển Ethereum sau khi nhận được tài trợ trị giá 100,000 USD từ Thiel Fellowship.
Xuất phát từ một thực tế là Bitcoin là cryptocurrency gen 1 (chỉ có thể gửi và nhận), Vitalik và những founders khác như Charles Hoskinson và Gavin Wood quyết định phát triển Ethereum, một platform cho những ứng dụng phi tập trung (decentralised application). Anh em có thể xem qua bài viết cũ của mình để hiểu rõ Bitcoin có vấn đề gì, và tại sao ETH sinh ra nhé. Anh bạn Vitalik này đang giữ ít nhất 320,000 ETH, giá trị ít nhất 1 tỷ USD. Trong khi đó, giá trị vốn hoá của Ethereum đã hơn 450 tỷ USD.
Một câu chuyện có thật nhé, vào tháng 5 vừa rồi, lúc dịch Covid đang lên đến đỉnh điểm ở Ấn Độ, anh này quyết định quyên góp 50 nghìn tỷ cái đồng Shib Inu (SHIB) trị giá 1 tỷ USD quỹ Covid ở Ấn Độ. 4 ngày sau, Vitalik quyết định gửi 410 nghìn tỷ đồng SHIB còn lại trị giá hơn 7 tỷ USD thời điểm đó (khoảng hơn 2 tỷ USD thời điểm hiện tại) vào cái dead wallet (không ai access được). Hơn 50% số SHIB trên thị trường mà Vitalik có là được tặng, nên anh ấy quyết định ‘đốt’ nó, để không lãnh cái trách nhiệm quá lớn.
CEO IOHK, Cardano Founder – Charles Hoskinson
Charles Hoskinson sinh năm 1987, cùng với Vitalik Buterin là người phát triển ra Ethereum, nhưng sau đó Charles tách ra để phát triển Cardano. Anh Charles này học ‘analytic number theory’ tại Metropolitan State University of Denver và University of Colorado Boulder. Như mình có nhắc trong bài viết cũ, mặc dù ETH đã tạo ra cái platform cho những developers phát triển các ứng dụng phi tập trung, phí giao dịch trên Ethereum đôi lúc rất mắc tiền, do ETH vẫn hoạt động dựa trên proof of work. Cardano sinh ra để giải quyết vấn đề đó bằng cách sử dụng cơ chế đồng thuận (consensus mechanism) proof of stake. Giá trị vốn hoá của Cardano bây giờ là hơn 70 tỷ USD.
Uniswap – Hayden Adams
Hayden Adams là người phát triển ra Uniswap, một ứng dụng phi tập trung dùng để mọi người trao đổi token. Hayden Adams tốt nghiệp cử nhân tại Stony Brook University, làm việc tại Siemens trước khi phát triển Uniswap. Uniswap hiện tại là ứng dụng phi tập trung được mọi fork lại nhiều nhất, giá trị giao dịch hàng ngày hơn 10 tỷ USD. Để mọi người hiểu rõ hơn, Uniswap nó là một dạng ‘automated market maker’, nơi mà người mua và bán giao dịch với nhau. Tất cả đều thực hiện dựa trên smart contracts (code) và không có thông qua trung gian những sàn giao dịch như Coinbase, Binance, nơi mà order book được sử dụng. Giá trị vốn hoá hiện tại của Uniswap là hơn 15 tỷ USD.
AAVE – Stani Kulechov, CURVE – Michael Egorov
AAVE và CURVE là nơi mọi người có thể cho vay và vay những cryptocurrency. AAVE được phát triển bởi Stani Kulechov, anh này tốt nghiệp University of Helsinki. Trong khi đó, CURVE được phát triển bởi Michael Egorov, anh này làm hậu tiến sỹ tại Monash University và Senior Software Engineer tại Linkedin. Để anh em dễ hình dung, hiện nay giá trị cryptocurrency đang lock trên AAVE và CURVE lần lượt là hơn 15 tỷ USD. Tất cả đều hoạt động dựa trên smart contracts hay code, hoàn toàn không có người trung gian.
Trên đây chỉ là những gương mặt tiêu biểu mình muốn nêu cho anh em thấy, những người giỏi khoa học máy tính, mới thật sự là những người kiếm được nhiều tiền trong cryptocurrency. Họ build sản phẩm, giải quyết vấn đề dùm người khác. Còn rất nhiều dự án nữa, mà giá trị vốn hoá lên tới hàng tỷ USD, tất cả đều là những ‘developer’ chính hiệu.
Hôm qua, Bitcoin ETF đầu tiên được Sở giao dịch chứng khoán Mỹ (SEC) cho phép. Nhiều người cho rằng, sẽ có nhiều những ETF sắp tới sẽ bắt đầu được SEC cho phép, và sẽ là lúc bắt đầu những thể chế tài chính bắt đầu đổ tiền vào. Hay gần đây, bà thượng nghị sỹ đảng Cộng hoà Cynthia Lummis, cảm ơn Chúa vì Bitcoin.
Có anh em nói là gần đây Trung Quốc mới cấm tất cả các loại cryptocurrency, thì cryptocurrency còn đất đâu mà sống. Thật ra Trung Quốc không phải đây là lần đầu tiên Trung Quốc cấm cryptocurrency. Theo Edward Snowden, thì Trung Quốc càng cấm, càng làm Bitcoin càng phát triển hơn. Thực tế là vậy, không riêng cryptocurrency, những gì Trung Quốc càng cấm thì nó càng phát triển. Ông thượng nghị sỹ đảng Cộng hoà Pat Toomey cho rằng, việc Trung Quốc cấm cryptocurrency là cơ hội cho Mỹ.
Lời kết:
Mình biết nhiều anh em vẫn còn nghĩ cryptocurrency hay blockchain nói chung là scam. Thật ra, những dự án đa cấp tạo ra nhiều vô số kể, chủ yếu lấy tiền của những người chưa tìm hiểu kỹ. Những dự án có giá trị vốn hoá cao nhất, tồn tại tới bây giờ đa số là những dự án đàng hoàng, như những dự án mình nêu bên trên.
Đa số anh em để ý quá nhiều tới giá cả của thằng Bitcoin. Anh em mặc kệ thằng BTC đi nếu không thích, như mình, mình không mua BTC nào hết, nó mắc quá, nhưng cho mình vẫn lấy ?. Blockchain nó có rất nhiều ứng dụng hay ho. Ví dụ, anh em có thể build những sản phẩm hay ho trên Ethereum. Cryptocurrency hay blockchain nói chung vẫn còn rất mới, vẫn còn nhiều thứ có thể build, nếu những sản phẩm anh em build tốt, blockchain nó mở ra cơ hội cho những nhà đầu tư khắp nơi trên thế giới bỏ tiền vào. Mình vẫn nghĩ, với những anh em có khả năng lập trình, build sản phẩm là cách kiếm tiền nhiều và bền vững nhất trong cryptocurrency.
Nguồn: tinhte.vn