Sự cố lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về những ‘khoảng trống’ trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam. Mặc dù chỉ cách bờ 3km và cách cảng Tuần Châu 1km, con tàu chở 49 người này đã gặp phải thời tiết xấu bất ngờ và lật giữa biển mà không có hệ thống giám sát nào phát hiện ra trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Sự chậm trễ này được coi là một ‘lỗ hổng chết người’ trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được giám sát thông qua GPS, cảm biến, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn…
Trong thời đại số, việc giám sát thời gian thực đối với tất cả các tàu du lịch là bắt buộc. Tuy nhiên, vụ việc lần này không chỉ đơn thuần là một tai nạn hàng hải, mà còn phơi bày những khoảng trống lớn và thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực. Chuyển đổi số và công nghệ chỉ thực sự có ý nghĩa khi chúng có thể can thiệp vào những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc.
Các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng thực hiện việc số hóa các tình huống khẩn cấp. Tất cả tàu ra khơi phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống Trung tâm Điều hành (IOC) phải tích hợp AI để phát hiện các lộ trình bất thường. Khi một tàu không về đúng giờ, phải có cảnh báo ngay lập tức. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Và khi có mưa bão, phải có radar thời tiết – tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên.
Cuộc sống không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và ‘may rủi’ trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc triển khai hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, cảnh báo khi lịch trình bất thường. Chuyển đổi số không chỉ cần vẽ bản đồ đẹp – mà còn cần khả năng ứng cứu người đúng lúc, trong những tình huống nguy cấp.
Để đảm bảo an toàn cho người dân và du khách, việc đầu tư vào công nghệ và số hóa các tình huống khẩn cấp là cần thiết. Điều này không chỉ giúp ngăn chặn những tai nạn tương tự mà còn thể hiện sự quan tâm của các cơ quan chức năng đối với sự an toàn của người dân. Bằng cách tích hợp công nghệ vào các hoạt động hàng ngày, chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro và nâng cao chất lượng cuộc sống.